Abaragandi Bay Meraklı, Özlemiştik Sizi!

Peki kimdi Bay Meraklı? İtalyan karikatürist Osvaldo Cavandoli’nin (1920-2007) yarattığı bu çizgi karakter, 1971’den 1990’lı yıllara kadar İtalyan televizyonunda yayınlanan La Linea isimli diziyle hayatımıza girmişti. Yaşı yetenler çok net hatırlar, neşeli ve hayat dolu olduğu kadar da öfkeli biriydi. Ama bu kendine has tarzı onun sadece kendi ülkesi İtalya’da değil, tüm dünyada tanınmasını sağladı.

Bay Meraklı’nın doğuş hikayesine gelecek olursak... Cavandoli, bu ünlü karakteri ilk kez 1969 yılında bir İtalyan tencere firmasının televizyon reklamlarında yayınlanan kısa filmlerin kahramanı olarak çizdi. Ama kısa zamanda öyle sevildi ve ünlendi ki, reklam filmi olmaktan çıkıp bağımsız bir çizgi film olarak yayınlanmaya başladı.

1970’li yıllara geldiğimizde ise La Linea’nın ünü İtalya’yı aşarak başka ülkelere de yayıldı. 40’tan fazla ülkede yayınlanan çizgi filmin bu öfkeli ve dünya tatlısı küçük adam, her ülkede farklı isimlerle tanındı: Fransa’da “La Linéa”, Amerika’da “Lineman”, Kanada’da “La Ligne”, Balkan ülkelerinde “Badum Badum” veya “Bajum Badum”, İskandinav ülkelerinde “Stregen” veya “Streken”, Brezilya’da “A Linha”, Arjantin’de “Abelardo”, İran’da “Aghaaye Khat”...

La Linea’nın bu kadar sevilmesinin ardında kuşkusuz pek çok sebep var. Ama en önemlisi olarak Cavandoli’nin muazzam hayal gücünden beslenen ve nefis bir mizahla süslenen bir karakter olduğunu söylemek mümkün. Bay Meraklı’yı hatırlamakta zorlananlar için biraz anlatalım:

Filmde boş bir fonun olduğu ekranda bir el belirir. Bu el tuttuğu beyaz kalemle büyük burunlu, elleri dört parmaklı basit bir insan figürü çiziverir. Ve bu figür, bir anda ellerini iki yana açarak neşe içinde “Hmm...daaaaa!!!” sesiyle canlanır. Üzerinde durduğu ve bir parçası olduğu yatay çizginin yarım olduğunu görüp, çizerinden çizgiyi tamamlamasını ister. İsteği yerine getirilince harekete geçmenin keyfiyle derhal ellerini arkasına bağlar, neşe içinde şarkı söyleyerek yürümeye başlar. 

Tek başınadır Bay Meraklı, arkadaşı veya ailesi yoktur. Politik veya dindar değildir. Beyaz yatay bir çizgi üzerinde her zaman sola doğru yürür sadece. Yürürken başına olmadık işler gelir, bazen engellerle ve tehlikelerle karşılaşır, bazen de kendisini çok eğlendiren şeyler yaşar. Kah sıcaktan bunalır kah soğuktan donar... Gözü karadır, her şeye burnunu sokar, bisiklete biner, piyano çalar, balık avlar, düşer, kalkar, tırmanır, iner…

Zor adamdır Bay Meraklı, istekleri hiç bitmez.  Çabuk öfkelenir, her şeye söylenir. Çizeri sabırla ve ustalıkla onun isteklerini yerine getirir. Karşılaştığı engellerden veya düştüğü olmadık durumlardan çizerini sorumlu tutar. Çizerine söylenir ve ondan yardım ister. Aynı zamanda saf ve neşelidir de: Bol bol güler, eğlenir, karnını tuta tuta kahkahalar atar. 

Bay Meraklı’nın tüm maceraları boyunca iletişim kurduğu tek kişi çizeriydi. Çizerini ise sadece ekrandaki eliyle tanıdık; görünmez ve konuşmaz bir karakterdi. Oysa Bay Meraklı çok ama çok konuşkandı. Bazen kendi kendine, bazen yaratıcısıyla; kimsenin bilmediği bir dilde, anlamsız kelimelerle konuşmasına rağmen, herkes onun ne dediğini anlıyordu! Böyle anlatınca, İtalyan aksanlı tuhaf konuşması, eşsiz kahkahası ve çıkardığı kendine has komik sesler kulağınızda yankılandı değil mi? Zira, Bay Meraklı’yı yetenekli İtalyan dublaj sanatçısı Carlo Bonomi olağanüstü güzellikte konuşturuyordu. Karakterimizi dünya çapında üne kavuşturan ve sevdiren önemli unsurlardan biri de kuşkusuz bu kendine has konuşma tarzıydı.

27. Ankara Uluslararası Film Festivali, bugün artık bir klasik olan bu eşsiz karakteri bir kez daha ve beyazperdede izleme fırsatını sunuyor. İtalyan Büyükelçiliği’nin desteği ve dağıtımcısı CAVA/QUIPOS izniyle ücretsiz olarak Goethe Institut-Ankara'da gösterilecek olan La Linea (Bay Meraklı) seçkisini 29 Nisan Cuma 11.00 ve 2 Mayıs Pazartesi 13.00’te izlemek mümkün.