Günümüz Okuruna “Mustafa Kemal Atatürk’ün Meclis Konuşmaları”

Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün, 23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisi’ni açış konuşmasıyla başlayıp ve 1 Kasım 1938’de yaptığı konuşmayla sona eriyor Mustafa Kemal Atatürk’ün Meclis Konuşmaları. Geçtiğimiz günlerde İnkılâp Kitabevi tarafından sadeleştirilip, günümüz Türkçesine yaklaştırılan kitapta Atatürk’ün Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gizli ve açık oturumlarında yaptığı konuşmalar ve Meclis’te okunan tezkereler ilk kaynaklarından, yorumsuz olarak bir araya getiriliyor.

Bu yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 100’üncü yaşını kutluyoruz. Sizin de bu vesileyle hazırladığınız Mustafa Kemal Atatürk’ün Meclis Konuşmaları geçtiğimiz günlerde okurla buluştu. Bu kitabı yeniden hazırlamaya nasıl karar verdiniz? 

TBMM'nin kuruluşunun, bu anlamda millî devrimimizin 100. yılını kutlama coşkusuna bir yayıncı olarak en güzel bir katkının Mustafa Kemal Atatürk'ün Meclis Konuşmaları'nı yayımlamak olacağını düşündük.

Kitabın hazırlık ve tamamlanma süreçleri nasıl geçti? Ne kadar sürede hazırladınız? Sizin için nasıl bir çalışma deneyimiydi?

Atatürk'ün Meclis konuşmaları dört-beş yıllık bir süreçte yayına hazırlandı. 23 Nisan 1920 ile 1 Kasım 1938 tarihleri arasındaki yaklaşık 18 yıl süren beş devrenin zabıtları ve dönemin gazeteleri tarandı. Metinler günümüz okurunun kolayca okuyup anlaması için sadeleştirildi, dönemin söyleyiş özellikleri korunarak yalnız bugün anlaşılmayan sözcüklerin günümüzdeki karşılıkları kullanıldı. Dipnot ve açıklamalar eklendi.

Günümüz okuruna döneme özgü anlaşılması güç sözcüklerin bugünkü karşılıklarının yer aldığı ve sadeleştirilmiş bir metin sunuyorsunuz. Sadeleştirmeden kastınız nedir? 

Atatürk, Osmanlıcayı çok hâkimane, ustaca kullanan iyi bir hatip. Fakat bu dil günümüz kuşakları için anlaşılır olmaktan uzak. Dolayısıyla Atatürk'ün yazı ve konuşmalarının sadeleştirilerek yayımlanması önemli bir ihtiyaç.

Atatürk’ün yaptığı Meclis Konuşmaları daha önce de birkaç farklı yayınevi tarafından yayımlanmıştı. Okur bu çalışmada diğerlerinden farklı ne bulacak?

Kitabımızın daha önce yayımlanmış çalışmalardan önemli farkı: Eksiksiz olması, zabıtlardaki konuşmaların dönemin gazetelerinde yayımlanan metinlerle karşılaştırılmış ve farkların belirtilmiş olması, sadeleştirilmiş olmasıdır.

Atatürk’ün 1920 – 1938 yılları arasında yaptığı konuşmaları yayına hazırlarken sizin dikkatinizi çeken konuşmalar hangileri oldu? 

Atatürk'ün Meclis konuşmalarının büyük çoğunluğu o günün askerî ve siyasî durumu hakkında bilgilendirici ve yol gösterici nitelikte. Atatürk Türkiye'sinin siyasî, askerî, iktisadî, kültürel gelişimini anlamak için ilk elde okunması gereken metinler bunlar.

Günümüze siyasi ve toplumsal anlamda ışık tutan bu konuşmalardan okura bugünü değerlendirebilmesi için ne gibi bir yol açılıyor?

Atatürk'ün hayatı ve fikirleri Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesini anlamanın anahtarıdır. Okurlar bu konuşmalarda Kurtuluş Savaşı'nın nasıl kazanıldığı ve Cumhuriyet Devrimi'nin nasıl başarıldığı sorularının yanıtlarını bulacaklardır.

Mustafa Kemal Atatürk’le ilgili başka çalışmalarınız da bulunuyor. Meclis Konuşmaları yeni yayımlandı ancak gelecekte okuru bekleyen başka çalışmalarınız olacak mı?

Daha önce Atatürk'ün yazı ve konuşmalarından “Kürtler”, “Gençlik Üzerine”, “Devrimcilik Üzerine” başlıklı derlemelerim yayımlanmıştı. Sırada yakında yayımlanacak “Sanat Üzerine” başlıklı derlemem var.