“Zahmetsiz” Bir Gündelik Yaşam Mümkün mü?

Gün içinde yapılacakların çokluğu, yetersizlik hissi ve stres, kutsal üçlüsü bir araya geldiğinde, karşımızda tükenmişlik belirir. Peki siz bu kutsal üçlüyle ne derece muhatapsınız? Sıfır ile yüz arasında bir değer verecek olsanız bu ne olurdu? Lütfen cevabınızı aklın katmanlarından değil, gönlün katmanlarından geçirerek de vermeyi deneyin. Sonuçlar sizi şaşırtabilir. Yaşamda en güzel hissiyatlardan biridir: “İçindekilerin olduğu gibi akmasına izin verip, kendi yolunu kendin inşa edebilmek.”

​Söz konusu kendilik yolumuz olunca, okuduklarımızın yolumuzun harcına hatırı sayılır bir katkı yaptığını söylemek isterim. Geçtiğimiz haftalarda okuduğum Greg McKeown’un Zahmetsiz: Önemli İşleri Yapmayı Kolaylaştırın kitabı da yoluma katkı yapanlardan biri oldu. Nova Kitap’tan Uğur Gülsün çevirisiyle yayımlanan kitabı okumaya başlamadan önce Mckeown’un Özcülük: Daha Azın Disiplinli Arayışı kitabını okumanız yolculuğunuza eşlik edecek bir başka fener yaratabilir. Hangi meslekten, yaştan, cinsiyetten olursanız olun her iki kitaptan öğrenilecek ve yaşam pratiğinize dahil olup, yaşamı basitleştirme adımlarını attıracak bilgiler mevcut.

“Eksik olan şeylere odaklandığınızda, sahip olduklarınızı kaybedersiniz. Sahip olduklarınıza odaklandığınızda eksikleriniz tamamlanır.” Okuma eylemim sırasında tekrarlı bir şekilde açıp okuduğum cümlelerden sadece ikisiydi. Bazen kolay ya da basit gibi görünen ve/veya algılanan bir şeyin nasıl da ince ince örüldüğünü es geçeriz. Hayatın koşuşturması, daha fazlasını isteme güdüsü, tüketim çağı, algı yönetimi derken, elimizde avucumuzda pek de bir şey kalmaz. Aslında elimizdekini avucumuzdakini biz daha fazlasıyla gelecek güç, mutluluk, tatmin gibi duygulara savururuz. Etrafınıza şöyle bir bakın savuranlardan kaçı bu duyguları yaşayabiliyor ki! Şimdiden uzakta, geçmiş ve geleceğin zıtlıklar evreninde, kaçımız istediklerimiz gerçekleşse bile rahatlamış hissediyoruz. Bir sonraki adım için hazırlıklar hemen başlıyor. Bitmeyen adımlar, her şeyi yapma zorunluluğu, seçeneklerin çokmuş gibi gözüken yanılsama dünyası, sıkışmışlık. Mesleki durumum nedeniyle deneyim paylaşımlarında son yıllarda sıkça karşıma çıkan halet-i ruhiyeler. Bir an için durabilmek, gözlemek, dinlemek ve bütünün parçası olduğunu hissedebilmek adına Zahmetsiz: Önemli İşleri Yapmayı Kolaylaştırın birçok kanal açıyor.

Zahmetsiz durum, zahmetsiz eylem ve zahmetsiz sonuç olmak üzere üç ana bölümden oluşan kitapta, her bölümün sonunda bölümün şemasal bir özeti ile karşılaşmak okuyucunun öğrendiklerini pratik etme eylemini kolaylaştırma açısından destekleyici konumda. Ayrıca bazı sayfalarda bazı cümlelerin tekrar etmesi ve yine bu cümlelerin boyutsal olarak daha büyük verilmesi okuru tekdüze bir anlatıdan çıkarıp, oyunun dinamik dünyasına davet ediyor gibi. Özcülük: Daha Azın Disiplinli Arayışı ve Zahmetsiz: Önemli İşleri Yapmayı Kolaylaştırın kitaplarının kapak tasarımıyla da birbirini tamamlayan iki kitap olduğu ilan ediyor. Her iki kitabı yan yana koyduğunuzda kapaktaki görseller de kitapların içerik akışını destekler nitelikte. Hayatımız için gerekli olanı seçme gücünün kendimizde olduğunu ve bunları seçtikten sonra yolculuğun karmaşıklığı devam etse de bu karmaşıklığı nasıl düzene sokabileceğimizi anlatan kitaplar okurunun iş yaşamından özel hayatına kadar birçok anında ona yardımcı olabilecek ipuçlarını barındırıyor. Doğu öğretilerinde sıkça karşılaştığımız şükran duyma, kini hayatımızdan çıkarma, sevgi, bir şeyle yakından ilgilenmenin gücü, kontrol edemediklerini kabullenme durumlarını içeren “Her şikayetimin ardından şükran duyduğum bir şey söyleyeceğim.” cümlesi de kitaptan gündeliğimize dahil edebileceğimiz bir ipucu örneği.

​Zahmetsiz, anlamı gereği yanlış anlaşılmalara da müsait bir kelime. Öylece durup, "evren bana bunları yollar" gibi bir yaklaşımın kitapta yeri yok. Tabii ki hayattaki bazı şeylerin zor olduğunu kabul etmek, öte yandan zorlukları nasıl daha kolay bir hâle dönüştürürüm diye düşünmek, eyleme geçmek gerekiyor. Greg McKeown’un bir söyleşisinde de belirttiği gibi kendisi hiçbir şey yapmadan inanılmaz sonuçlar bekleyin diyen bir şey yazmaya çalışmamış. Önemli olan tükenmeden istediğimiz şeyleri yapabilmek için ilkemizi bulabilmek. Doğrusal sonuçlar yerine kalıcı sonuçlar yani bir kez yaptıktan sonra kendi temposunda bize yarar sağlamaya devam eden durumlar tasarlayabilmek tükenmemizin önüne geçen koruyuculardan biri. Bir diğer koruyucu ise kitapta yer verilen uyku düzeni. Yedi veya sekiz saat uyumadığımız ve sonra telafi ederiz dediğimiz her gece için uyku borcu biriktiriyormuşuz. Biriken uyku borçlarımız bilişsel davranışlarımızda da bozulmalara yol açarak ne kadar çok çalışsak da verim anlamında bizi geride bırakıyor. Hem uykumuzdan hem verimimizden olmamıza neden olan iş hayatı, öğrenim hayatı ve nice nedenin karşısına kendimize ait bir düzen koyabilmek adına çabalamalıyız. Dinlenen, eğlenen, paylaşan, üreten, sevebilen ve sadeleşebilen bir insanlık Dünya’daki tüm canlılar için de iyi olacak gibi!