Kültürü Değiştiren Bir Dâhi: Umberto Eco

Dünyaca ünlü yazar, eleştirmen, edebiyatçı, semiyolog, Orta Çağ uzmanı ve entelektüel bir düşünür olan Umberto Eco, İtalya'nın kuzeyindeki Piemonte bölgesinde yer alan Alessandria kentinde 1932'de bugün dünyaya gelmişti.

-Umberto Eco, entelektüel akademik çalışmaları popüler kültür ile bir araya getirerek çağdaş metinler ortaya koydu. "Mickey Mouse de bir Japon haiku'su kadar mükemmel olabilir" açıklaması buna verilebilecek belki de en iyi örneklerden biri.

-Eco, Yapısalcılık sonrası göstergebilimine büyük katkı sağladı. Yüksek lisans ve doktora çalışmalarını Thomasçılık akımı ve bu akımın estetik anlayışı üzerine yaptı. Tarihçi, filozof, Orta Çağ uzmanı olan Eco, James Joyce üzerine de derin araştırmalar yaptı. Bir söyleşisinde "Ben felsefeciyim; romanlarımı sadece haftasonları yazarım" demişti. Bu romanlar dünyada tanınmasında akademik çalışmaları kadar önemli eserler oldu.

-Orta Çağ hakkında sahip olduğu uzmanlık, 1980’de yayımadığı ilk romanı Gülün Adı’nda da kendini güçlü bir şekilde gösterir. Roman dünyada büyük yankı uyandıran bir eser olma özelliğini hiçbir zaman yitirmedi. Hatta öyle ki Eco, 2011'de yaptığı bir konuşmada "Bugüne kadar altı roman yazdım ve son beş tanesi daha güzel ama herkes hep Gülün Adı'ndan bahsediyor. Bense bundan nefret ediyorum, bir nevi lanet haline geldi. Yeni bir kitabım çıktığında bile Gülün Adı'nın satışları artıyor" demişti.

Kitap, filme uyarlandı, birçok dile çevrildi. Türkçeye 1986’da Can Yayınları tarafından kazandırıldı.

-Eco, İstanbul’u ilk kez 1998 yılında ziyaret etti. 2013’te de gerçekleştirdiği ikinci ziyaretinde Boğaziçi Üniversitesi’nde Orhan Pamuk’la bir söyleşi gerçekleştirmişti.

-Eco, 19 Şubat 2016’da yaşama veda etmeden önce bir vasiyette bulundu ve şu sözleri söyledi: Ölümümden sonra 10 yıl boyunca benim adımı kullanarak etkinlikler düzenlemeyin. ANSA haber ajansının verdiği habere göre bu isteğin eşi Renate Ramge tarafından, yazarın arkadaşı ve meslektaşı Göstergebilimci Patrizia Violi’ye aktarıldığı belirtilmişti.

-Gülün Adı, Foucault Sarkacı, Önceki Günün Adası, Ortaçağı Düşlemek, Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, Açık Yapıt, Güzelliğin Tarihi, Çirkinliğin Tarihi, Prag Mezarlığı, Sıfır Sayı dilimizde yayımlanan kitaplarından sadece birkaçıdır.

-Listelere inananlar için ispat edilmiş bir entelektüel olduğunu da söylemeden geçmeyelim. Eco, Amerikalı Foreign Policy ve İngiltereli Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile hazırladıkları “Dünyanın ilk 100 Entelektüeli” listesinde 2005 yılında ikinci, 2008 yılında on dördüncü sırada yer aldı.