“Bütün Hayvanlar Eşittir! Ama Bazıları Daha Eşittir!”

Dünyada ve ülkemizde defalarca gösterilmiş olsa da güncelliğini yitirmeyen konusu ve her dönem ete kemiğe bürünen kahramanları ile Hayvan Çiftliği bu defa Yiğit Sertdemir yönetmenliğinde izleyiciyle buluşuyor.

Kendisi de bir sosyalist olan George Orwell’ın, iktidarı eline geçirenlerin yaşadıkları dönüşümle geçmişte isyan ettikleri iktidarlara evrilmesini, Sovyetler Birliği’nin kuruluş ve ilk yıllarında Stalin ve yoldaşları üzerinden bir eleştiri olarak sunduğu kitabında olaylar, yaşlı ve saygın domuz Koca Reis’in rüyasında hayvanların insanlara başkaldırarak özgürlüklerini elde ettiklerini görmesi ile başlar. Burada Koca Reis Karl Marx ve/veya Vladimir Lenin olarak konumlandırılabilir. Rüyasını çiftlik hayvanlarını toplayıp anlatan ve kafalarına bu yolda ilk tohumları atan Koca Reis, kısa zaman sonra ölür. Ardından gelen akıllı domuzlar Snowball ve Napolyon ise Koca Reis’in öğütleri doğrultusunda çiftlik hayvanlarını örgütlemeye girişir. Ayyaş ve acımasız bir çiftçi olan Bay Jones’un hayvanları aç bırakmasıyla isyan ateşinin fitili yanar ve hayvanlar çiftliği ele geçirip, Bay Jones’u çiftlikten kovar. Bay Jones, bir anlamda Ekim devrimi ile devrilen Çar II. Nikolay’dır. Snowball ve diğer domuzların önderliğinde ve Koca Reis’in anlatıları doğrultusunda kendilerine uyacakları “7 Emir” belirleyen hayvanlar, adil ve özgür bir geleceğin haritasını oy birliği ile çizmişlerdir.

Başlarda her şey kusursuz görünürken, domuzlar arasında zamanla iktidar savaşı başlar ve Napolyon, gizliden beslediği köpekleri gün yüzüne çıkararak yaydığı korkunun da yardımıyla bir darbe yaparak Snowball’u çiftlikten sürer. Burada Snowball Lev Troçki, Napolyon ise Josef Stalin olarak hicvedilmiştir. Köpeklerin yarattığı korku iklimi altında, yaşanan tüm zorluklar için sebep gösterilen “Hain Snowball” ve her an döneceği korkusu özellikle canlı tutulan “Gaddar Bay Jones” Napolyon’un hayvanları sindirmek için kullandığı güçlü silahlara dönüşürken, yönetim iyice yozlaşıp, şartlar aslında eskisini aratır duruma gelmiştir. Bunu fark etmeyen çiftlikteki hayvanların, en çok da koyunların koşulsuz desteği, totaliter rejimlerdeki yönetilen olgusuna da bir anlamda ışık tutmaktadır.

Kitabın tamamının sahneye taşındığı oyunun sonuna gelindiğinde, bambaşka bir dünya yaratma iddiasıyla ortaya çıkan sistemin, eskisinden ayırt edilemez hâle gelişine ve hayvanlarla düşmanı insanoğlunun tıpatıp birbirine benzemesine tanık oluruz. 

Murat Kapu’nun sunumu, Canan Seda Balaban’ın tasarladığı kostüm ve maskeler, başta Berkay Ateş olmak üzere tüm oyuncuların iki buçuk saat boyunca sergilediği hayvan mimikleri ve canlandırdıkları hayvanların şekline girebilmek için eğilip bükülerek devamlı hareket hâlinde geçen performansları, Peter Hall’ün sahneye uyarladığı bu ölümsüz romanı, izlemeye değer bir oyuna dönüştürüyor.

Hayvan Çiftliği’ni 17 Şubat Pazar günü Zorlu PSM Studio’da izleyebilirsiniz.

Yazan: George Orwell

Sahneye Uyarlayan: Peter Hall

Çeviren: Özge Kayakutlu

Yöneten: Yiğit Sertdemir

Dekor ve Işık Tasarımı: Cem Yılmazer

Kostüm Tasarımı: Candan Seda Balaban

Müzik: Burçak Çöllü

Koreograf: Senem Oluz

Oynayanlar:

Berkay Ateş, Burçin Yel, Buse Kara, Can Kulan, Doğaç Yıldız, Ece Yaşar, Erkan Baylav, Gamze Güzel, İsmail Sağır, İpek Büyükakın, Merve Yiğit, Murat Kapu, Pelinsu Karayel, Tanıl Yöntem, Zehra Bilgin