“Hareketler Kimseye Zarar Veremez Ama Bazen Sözler Verebilir”

Muhammed Kaltuk, İsviçre’nin düzenli ve bir ucu her şekilde yeşile çıkan sokaklarında doğmuş, bugün geldiği noktada ülkenin dans alanındaki önemli temsilcilerden biri olarak gösterilen Türk asıllı bir koreograf. Hip hop ve çağdaş dansı buluşturan projeleriyle Uluslararası Dans Ödülü, Dünya Dans Ödülü gibi birçok ödülün sahibi genç bir yetenek. Kaltuk, topluluğu Company MEK ve çağdaş dansın sınırlarını zorlayan Father Politics gösterisiyle 22-23 Aralık tarihlerinde saat 20.00’de CRR Konser Salonu’nda ilk kez Türk izleyiciyle buluşmaya hazırlanıyor. 2017 yılında kurulan Company MEK, dans sanatına yenilikçi bir soluk getirirken, gösterileri Father Politics sistemin dışında kalan insanların hikâyesine odaklanıyor.

Muhammed Kaltuk hikâyesini anlatmaya, “Dedelerim ve ebeveynlerim, çalışan sınıf bir aile olarak İsviçre'ye göç etmiş. Ben İsviçre'de doğdum ve büyüdüm. Evde Türkçe konuşuruz ve çok tipik bir Türk ailesiyiz. Türk kültürü ailemizde önemli bir yer tutar. Gençliğimde, neredeyse her yıl Ankara'daki dedemle büyükannemi ya da annemin memleketi Bayburt'u ziyaret ederdik. Babam Çorumlu, bu yüzden ben de bir Çorumluyum ama henüz Çorum'u ziyaret etme fırsatım olmadı” diye başlıyor.

Dansla tanışmasını ise “Missy Elliott gibi dans müzik videolarından her zaman büyülenmişimdir. Ancak, bir gençlik merkezindeki bir dans yarışını ilk gördüğümde, kendimi ait hissettim. Bundan sonra, arkadaşlarımla dans etmeye başladım ve okullarda dans dersleri aldım. Duygularımı serbestçe ifade etmeme ve kendi sesimi bulmama izin veren bir iletişim biçimi olarak dans, en büyük motivasyon kaynaklarımdan biri hâline geldi” sözleriyle anlatıyor.

Kimi insanlar sevinçlerini, hüzünlerini, isyanlarını içinde yaşar; kimileri kalem kağıda sarılır;  kimileri mikrofonla haykırır; kimileri renklerle dışa vururken, kimileri notalara sığınır… Göçmen bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Muhammed Kaltuk ise dansın diliyle konuşmayı seçmiş. Sokağın isyankâr hip-hop ritimleri ve modern dansın özgürlüğünü bir gösteri ya da eğlence aracı olarak değil bir ifade biçimi olarak benimsemiş. “Dansla sesimi sergileyebileceğim bir form, sosyo-kritik ve politik temaları dans yoluyla derinlemesine inceleyebileceğim bir yol arıyordum” diyor ve ekliyor “Sahnede gerçekliğimi temsil edebilecek rol modeller arıyordum” ve bu arayış onu, 2017’de Company MEK'i kurmaya götürüyor.

​Company MEK, Kaltuk’un sanat vizyonunun sergilendiği bir sahne. Muhammed Kaltuk dansçılarında teknik becerilerinin ötesinde, içten bir ifade arıyor ve her birinden kendi hikâyelerinden parçaları eserlerine taşımasını istiyor. “Dansçının, keşfettiğim temayla bağlantı hissetmesi ve kendi perspektiflerini getirmesi önemlidir” diyen Kaltuk’un eserleri bu farklı perspektifler sebebiyle olsa gerek, farklı yaş aralıkları ve farklı bakış açısındaki izleyiciyi aynı derecede etkilemeyi başarıyor.

“Kontrolü Ele Almak ve İnsanlara Genellikle Ulaşılamaz Olan Bir Şekilde Dokunan Bir Parça Yaratmak İstedim”

Sanatın toplumsal, politik değişime katkısının farkında olan; sanatını, dünyayı anlamak ve anlatmak için kullanan Muhammed Kaltuk, Father Politics’te sistem tarafından marjinalleştirilen insanlara odaklanıyor. Neden bu konuyu seçtiğini ise şu cümlelerle anlatıyor: “İsviçre’de birçok ayrıcalığa sahip olmama rağmen, göçmen bir ailenin oğlu olarak, sistematik ve sosyal olarak ayrımcılığa uğrayan bir gruba aitim. Orada doğdum, büyüdüm ama İsviçre vatandaşlığım ya da oy hakkım yok. Bu, topluma katkıda bulunduğum ama karar alma sürecine katılamadığım anlamına geliyor. Sistem, topluluğumuzu tanımayan veya temsil etmeyen insanlar tarafından şekillendiriliyor. Bazen, İsviçre’de ya da genel olarak insanların inşa ettiği sisteme karşı çaresiz hissediyorum. Bu nedenle, kontrolü ele almak ve insanlara genellikle ulaşılamaz olan bir şekilde dokunan bir parça yaratmak istedim.”

Kaltuk, sanatın gerçekleri görünür kıldığına, dönüştürücü gücüne, kişisel olarak onu değiştirdiğine, şekillendirdiğine ve güçlendirdiğine inanıyor. Ona göre sanat bunu nazikçe yapıyor: “Hareketler kimseye zarar veremez ama bazen sözler verebilir.”

​Kaltuk’un gelecek planları arasında, politik ve kurumsal baskılardan bağımsız bir sanat merkezi kurmak var. Bu merkezin gençler için bir kültür evi, bir buluşma noktası olmasının dışında, ortak yaratıcılığın teşvik edildiği bir topluluğun merkezi olmasını arzuluyor. Gelecek hayalleri arasında kendi kültürünü, geleneklerini ve mirasını daha derinlemesine keşfetmek için Türkiye’nin çevresinde seyahat etmek de var.

Manipülasyonun Maskesi Düşüyor

Muhammed Kaltuk daha önce hiç görme fırsatı yakalayamadığı İstanbul’a 22-23 Aralık’ta topluluğu Company MEK ve gösterisi Father Politics ile geliyor.

Father Politics politikaların duygusallaştırılmasını, politik reklam kampanyalarının fikir üretimi ve kutuplaştırılmasını, farklı yorumlanan, yeniden yazılan, çarpıtılan ve değiştirilen gerçekler aracılığıyla etkilemenin ve kasıtlı manipülasyonun maskesini düşürüyor.

Kaltuk’un ve Company MEK’in her bir üyesinin hikâyesiyle büyüyen bu gösteri hakkında daha çok şey anlatılabilir. Fakat onun da dediği gibi “cümleler acıtabilir”. En iyisi hareketleri takip etmek.

​Father Politics gösterisinin biletlerini Biletix ve CRR gişesinden temin edebilirsiniz.