“İnsan Sesi İletişim Kurmak, Müzik Yapmak İçin Müthiş Bir Araç”

Şef Başak Doğan’ın kurucu sanat direktörlüğünü yürüttüğü Vokal Akademi, DenizBank ana sponsorluğunda, uluslararası DenizBank VoiceUp A Capella Festival’e imza atıyor. 22 – 27 Ağustos tarihleri arasında, şehrin çeşitli mekânlarında gerçekleşecek; dünyaca ünlü koro şeflerinin ilk defa Türkiye’de eğitimler vereceği festivale Hollanda’dan Uruguay’a, Türkiye’den Danimarka’ya 550’den fazla müzisyen, koro ve vokal grubu katılacak. Festival kapsamında, Avrupa’nın bilinen eğitmen ve şefleri yönetiminde 25 farklı atölye ve 25’ten fazla konserin yanı sıra bir de panel düzenlenecek. Festivalin ana grubu ise 40 yılı aşkın süredir tüm a capella müzik tutkunlarına ilham olan İsveçli The Real Group olacak.

DenizBank VoiceUp A Capella Festival’ini Türkiye'deki koro ve a capella müziğini öğrenmek, paylaşmak ve yaygınlaştırmak için ilk kez düzenliyorsunuz. Öncelikle festivalin ortaya çıkış hikâyesinden bahsedebilir misiniz? Hayata geçirmenizde sizi harekete geçiren ne oldu?

Pek çoklarına göre ilginç bir işim var ve ben de insan sesinin ta kendisinin işim olmasından çok mutluyum. Çok sesli a capella koro müziğini hem ülkemizde daha çok insanla tanıştırmak hem janralar arası geçişkenliğe insanları daha açık hâle getirmek hem de bu şehri uluslararası platformda bir kültür sanat alanına daha açmak. Dünyanın farklı yerlerinden, özellikle Avrupa ülkelerinden çok sayıda atölye ve konser daveti alıyoruz, ilişkilerimiz çok kuvvetli. Onlar da Türkiye’deki müziği merak ediyor ve buradaki sahneyi daha yakından tanımak istiyorlar. Festival hareketimiz tam olarak buradaki doğal ihtiyaçlardan doğdu. Maddi kaynak elde ettiğimiz anda da uygulamaya koyduk ve ilkini düzenliyoruz. Bundan böyle şehrimizin artık iki yılda bir düzenlenecek çok değerli bir uluslararası festivali daha var. Bu bizleri çok mutlu ediyor.

DenizBank VoiceUp A Capella Festival ile hayal ettiğiniz nedir? Sizce bu festivalin müzik dünyasında nasıl bir yeri olacak, idealleriniz neler?

İdealim, insanların a capella müzikten korkmadan dahil olmaları. İnsan sesi iletişim kurmak, müzik yapmak için müthiş bir araç; bunu güvenli bir alanda kullanabildikleri büyük bir alan, bir platform yaratmak istiyorum. Vokal Akademi bünyesinde sürekli olarak yaptığımız şey bu. Böylece insanlar bir araya geldiğinde, birbirini dinleme alışkanlığı kazanıyor, bunu ne kadar çok insana yayarsak o kadar iyi. Bir diğer güzel yanı, bunu uluslararası uzman isimlerle yapabiliyor olmamız. Böylece burada, kendi ülkemizin sanatçılarında da bir ufuk açmak, öğrenmeye açık olan herkesle biraz daha gelişmek hedefimiz.

​Bakın, ülkemizde son dönemde sporda özellikle kadınların başarılarına tanık oluyor ve müthiş bir mutlulukla takip ediyoruz. Bazen orada var olduğunu bilmediğimiz ama ülkemizden çıkan müthiş yetenekler, hedeflerine ulaşmak için var güçleriyle çalışan insanlar var. Çok sesli koro müziği alanının kapılarını bu şekilde herkese açmak istiyoruz.

DenizBank VoiceUp A Capella Festival’inin hazırlık süreci nasıl geçti? İlk kez gerçekleştirecek olmanız sebebiyle yaşadığınız zorluklar nelerdi?

Kâr amacı gütmeyen bir festival yapıyoruz, bu başlı başına bir mücadele sebebi. Kürasyonu, operasyonu vb. tüm detayları tek tek oluşturduğumuz gönüllü bir ekiple çalışıyoruz. Müthiş bir özveri var, sırasında bu ekip kendi günlük işlerini bitirdikten sonra bir yandan festival detaylarıyla ilgileniyorlar. Ben de tasarımlar, teknik detaylar dahil olmak üzere tüm detayların üzerinde bilfiil çalışıyorum. İsim sponsorumuz sayesinde şehrimize getirebildiğimiz tüm sanatçılarımızın transferi konaklama detayları, hepsini ince ince tasarlıyoruz. Yurt dışından gelen misafirlerimizin de burada pürüzsüz bir deneyim yaşaması çok önemli. Önümüzdeki festivallerde kaynaklarımızı artırmayı ve tüm bu detayları profesyonel bir ekiple ortaya çıkarmayı hedefliyoruz. Bu şekilde Vokal Akademi platformuna da ileriki festival projeleri için kaynak artırımı yapma becerisini kazanabiliriz.

Avrupa ve dünyanın dört bir yanından 550’nin üzerinde katılımcıyı ağırlayacak festivalde izleyicileri nasıl bir program bekliyor? 1. DenizBank VoiceUp A Capella Festival’de neler öne çıkıyor?

Festival programını çok keyifli olacak şekilde tasarladık, gündüzleri atölyeler var, akşamüstü bazı günler açık şarkı söyleme etkinliklerimiz oluyor, farklı mekânlarda da her günün sonunda çeşitli koroların ücretsiz konserlerine tanık oluyorsunuz. Bazı ilginç başlıklardan ayrıca bahsetmem gerekirse;

Panda Van Proosdij’in atölyeleri 23-26 Ağustos tarih aralığında her gün sabah 10.30-12.30 arasında CRR fuayesinde gerçekleşecek. Kendisi koro, ensemble ve müzikal koreografi olduğu için çok renkli bir atölye olacak. Danimarka Kraliyet Akademisi’nden de hocam Jim Daus Hjernøe, yarıtıcısı olduğu “Vocal Painting” üzerine atölye yapacak. 23 Ağustos’ta CRR Fuaye’de 14.00-15.30 saatleri arasında, 24 Ağustos’ta Arter ARTER Sevgi Gönül Oditoryumu’nda 16.00’da gerçekleşecek atölyeleri. The Real Group’un kurucusu olan efsane isim Peder Karlsson da, 23 Ağustos’ta, İTÜ Maçka Amfi 102’de 16.00-17.30 saatleri arasında tek seferlik bir atölye yapacak. Noa Gruman ise metal a capella üzerine bir atölye yapıyor. 23 Ağustos’ta, İTÜ Maçka 102’de, 14.00-15.30 saatleri arasında düzenleniyor.

Morten Kjær çok sevdiğimiz nordik hissi ile “soul”u buluşturan atölyesini 23-26 Ağustos tarihlerinde 10.30-12.30 saatleri arasında İTÜ Maçka 101’de gerçekleştirecek. Festivalin ana grubu ise 40 yılı aşkın süredir tüm a capella müzik tutkunlarına ilham olan İsveçli The Real Group. (@therealgroupofficial) Grup, festivalin ikinci günü (23 Ağustos), saat 21.30’da CRR’de bir gala konseri verecek.

​Ayrıca ARTER, Kırım ve Ermeni Kilisesi, CRR ve İTÜ Maçka gibi şehrin pek çok değerli sahnesinde – Hollandalı Maze’den, İsrailli Hellscore’a, BAU Polifonik Korosu’ndan, Single Singers’a ve Chromas’a kadar – yerli ve yabancı koroların konserlerini izleyebileceğiz.

Peki bu yılki festival seçkisini belirlerken kriterleriniz neler oldu?

Öncelikle eğlenebileceğimiz bir kürasyon olmasına çok dikkat ettik. Gün boyunca atölyelerimiz var ama her biri farklı konularda. Nordik soul’dan tutun, vocal painting işaret dili atölyesine; a capella metal müzik yapma yöntemlerinden, canlı loop yapabilme tekniklerine, doğaçlama metotlarından, üç boyutlu şarkı söylemeye, pek çok oyuncaklı konu başlığı belirledik. Bunun için de alanının en yaratıcı, öncü isimlerini bulup getirmeye çalıştık. Diğer bir kriterimiz ise, olabildiğince fazla insanın koro konserlerini deneyimleyebilmesiydi, bu yüzden akşam konserlerimizi ücretsiz hâle getirdik.

Festivalde “Müzikte Kadın Liderler” isimli bir panel de olacak. Festival özelinde ve müzik sektöründe kadın sanatçılardan söz edebilir miyiz? VoiceUp A Capella Festival ve koro müziğinde kadınların katılımları nasıl bir noktada?

25 Ağustos Perşembe günü, 15.30-17.30 saatleri arasında, kadınların yaratıcı alanda eşit fırsatlara sahip olmasını desteklemek ve çok sesli müzik alanında toplumsal cinsiyet kaynaklı eşitsizlikleri masaya yatırmak için “Müzikte Kadın Liderler” başlıklı özel bir panel düzenliyoruz. Dr. Aylin Vartanyan’ın moderatörlüğünde olacak bu panele benimle birlikte muhteşem kadınlar katılacak; Melike Şahin, Ceren Gündoğdu, Ece Dizdar ve Panda Van Proosdij. Daha sonra burada konuştuklarımızdan bir sonuç raporu çıkarmak ve festivalimizin her edisyonunda üzerine koyarak ilerlemek niyetindeyiz.

​Koro müziği yoğunlukla kadınların ilgi gösterdiği bir tür. Hatta erkek koro şarkıcıları havada kapışılır, öyle diyeyim. Ancak buna karşılık, kadın koro şefi çok çok çok az! Bu da insanı düşündürüyor tabii. Katılımcı korolarımızda ise bu orana dikkat ettik, neyse ki pozitif ayrımcılık yapmamıza gerek kalmadan bu görünürlüğü istediğimiz orana çekebildik. Ancak bu konu benim için çok önemli. Kadın şefler yetiştirmek, onlara el vermek ve ilerleyebilmeleri için yardım etmek istiyorum. Bunun için projelerimiz var, sponsor arıyoruz.

Festivalin geleceği hakkındaki öngörülerinizi bizimle paylaşabilir misiniz? Festivalin sürdürebilirliğini sağlamak için ne gibi yollar izleyeceksiniz? VoiceUp A Capella Festival’in gelecekte nasıl var olmasını hayal ediyorsunuz?

Bizimki gibi idealist ve toplumu geliştirmeyi hedeflemiş platformların, projelerin daha çok kaynak sağlayıcılar tarafından desteklenmesi gerekiyor. Biz isim sponsorumuz sayesinde bu denli özgün isimleri line-up’ımıza dahil edebildik. Bu buluşmaları, sonraki yıllarda da sürekli kılmak çok önemli. Yani desteğe her zaman ihtiyaç var.

​Müzik sektöründe açacağımız bu pencerenin, farklı janraları clash edebilmek ve yeni üretimler çıkarmak için çok faydalı olacağını düşünüyorum. Özellikle gençler keşfetmeye çok açıklar, a capella müziğe ilgi de çok yüksek, TikTok’ta da en çok paylaşılan içerikler arasında a capella şarkı söyleme videoları oluyor. Biraz alan yaratmak, şans vermek ve maddi manevi destek sağlayarak üretimlerin gelişeceğine eminim.