Blur’ün Otomatik Portakal ile İmtihanı
1995’te çıkan üçüncü Blur albümü The Great Escape, Britpop savaşının ertesine denk geldiği için, Parklife ya da Modern Life Is Rubbish kadar adından söz ettirmese de, has hayranları tarafından grubun en iyi albümlerinden biri olarak kabul edilir. İşte bu albümde yer alan The Universal, Blur’ün en iyi şarkılarından biri olmasının yanı sıra, klibiyle de unutulmazlar arasına girmeyi başarmıştı.
Anthony Burgess’ın aynı adlı kitabından uyarlanan, Stanley Kubrick tarafından da beyazperdeye taşınan A Clockwork Orange, hem edebiyat hem de sinema tarihinin en önemli bilim kurgu eserlerinden biridir kuşkusuz. Blur ekibi ve özellikle Damon Albarn da birçok insan gibi filmin hayranı. Bunu hiçbir şeyden anlamasanız bile The Universal’ın bütünüyle A Clockwork Orange’dan esinlenen klibinden anlayabilirsiniz.
Bu pek şaşırtıcı bir durum değil, zira Blur’ün sinema ve edebiyat tarihine göndermeleri birçok şarkı ve video kliplerinde daha görülebilir. Yola ilk çıktıklarında J.D. Salinger’ın unutulmaz karakteri Seymour’dan etkilenerek aynı isimde bir grup kuran ekip, Fransız yönetmen Alain Resnais’nin başyapıtı L'Année dernière à Marienbad (Geçen Yıl Marienbad’da) filmini selamlamayı da ihmal etmemiş ve To The End şarkılarına çektikleri klibi bütünüyle L'Année dernière à Marienbad’a saygı duruşu haline getirmişlerdi. İzlemek için tıklayınız.
R.E.M ile Federico Fellini Nasıl Bir Araya Geldi?
Everybody Hurts, Losing My Religion ile birlikte en çok bilinen R.E.M şarkısıdır denebilir. R.EM.’in 92 çıkışlı Automatic For The People albümünde yer alan Everybody Hurts için çektiği klip de en az şarkı kadar popüler ve her gün Youtube’da binlerce yeni tık alıyor. Fakat, eğer sıkı bir sinefilseniz klibin tamamı size bir başyapıtın açılış sahnesini hatırlatabilir.
Federico Fellini’nin otobiyografik filmlerinin en önemlisi olan 8½ belli ki başta Michael Stipe olmak üzere tüm R.E.M üyelerini etkilemiş. Bir rüya ile başlayan filme benzer şekilde bir rüya atmosferinde ilerleyen Everybody Hurts klibi, İtalyan yönetmenin birçok filmine ilham veren hayal dünyasından büyük izler yaşıyor.
Sinema tarihinin en iyi açılış sahnelerinden biri olarak kabul edilen 8½’un ilk sahnesi bugün R.E.M sayesinde her yeni izleyişte bir kere daha müzik-sinema ilişkisini bambaşka bir zarafetle yeniden canlandırıyor. İzlemek için tıklayınız.
Nasıl Kaygılanmayı Bırakıp Muse Dinlemeyi Öğrendim?
Stanley Kubrick filmleri birçok eseri olduğu gibi müzik videolarını da sıkça etkiliyor. Yukarıda örneklediğimiz Blur dışında başka İngiliz grupları da bu etkiden nasibini alıyor. Muse’un Absolution albümünde yer alan Time Is Running Out şarkısının klibi de bu örneklerden biri.
Peter Sellers’ın harikalar yarattığı 1962 tarihli Stanley Kubrick başyapıtı Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb, Muse üyelerinin de favori filmlerinden biri. Şarkının dinamizmine ayak uyduran klipte nükleer bir felaketin arifesinde bir toplantı masasında buluşan ve üst başlarından politikacı olduğu belli olan adamların arasında Muse üyelerinin karşımıza çıkması başta tuhaf görünse de, Dr. Strangelove’ı izleyenler için bunlar bir yerden sonra gayet tanıdık karelere dönüşüyor.
Sinema tarihinin politik hiciv filmleri arasında en parlayan örneklerden biri olan Dr. Strangelove, Time Is Runnig Out’un artık ezberlenen ritimleriyle birleşince ise ortaya eklektik bir başyapıt çıkıyor. İzlemek için tıklayınız.
Yurttaş Madonna
Citizen Kane, hâlâ birçok listede Amerikan sinemasının en iyi filmi olarak gösteriliyor. Orson Welles’in debut filmi hem hikâyesi, hem de biçimiyle kendisinden sonraki birçok sanat eserine ilham vermeye devam ediyor.
Madonna da Citizen Kane’in tutkulu hayranlarından biri. Şarkıcının 1989’da çıkan Like a Prayer albümünde yer alan Oh Father’ın siyah-beyaz klibi, her ne kadar Madonna’nın zorlu geçen çocukluk dönemini referans alsa da, biçimiyle tamamen Citizen Kane’e benzeyen görüntülere ev sahipliği yapıyor.
Henüz klibin başında, pencereden karlar içinde koşan küçük bir çocuğa baktığını gördüğümüz baba karakteri birebir Citizen Kane’in açılış sahnesinde, Charles Foster Kane’in çocukluk halini izleyen ailesine göndermede bulunuyor. Madonna, ayrıca birçok klibinde daha filmlere ve kitaplara referansta bulunmayı ihmal etmiyor. Bir başka örnek için Fritz Lang’in dışavurumcu başyapıtı Metropolis filminden esinlenen Express Yourself klibine bir göz atılabilir. İzlemek için tıklayınız.
David Lynch, Soundgarden ve Kesik Bir Kulak
Black Hole Sun hem Soundgarden’ın, hem de Grunge akımının en iyi şarkılarından biridir kuşkusuz. Şarkıya çekilen klip ise tıpkı şarkı gibi her yönüyle tuhaf. Black Hole Sun’ın kendini kolay ele vermeyen sözleri, klibin de görsel atmosferine sinmiş gibidir.
Bir banliyöde geçen klip, tipik Amerikan orta sınıf üyelerinin tuhaf görüntülerinden oluşur. Ressam John Currin’in eserlerinden de epey beslenen karakterler esas olarak ise David Lynch’i, ve onun başyapıtı Blue Velvet’ı hatırlatır.
Örneğin, klipte çeşitli gariplikler sergileyen Amerikan orta sınıf bireyleri Mavi Kadife’nin de hikâyesinin başlangıcıdır. Bir orta sınıf Amerikan ailesinin bahçesinde bulunan kesik bir kulaktan yola çıkıp, başka bir dünyaya doğru yolculuk ettiğimiz Blue Velvet’ın tuhaf dünyasının melodilere dökülmüş halini Black Hole Sun’ın hem klibinde hem de ritimlerinde yakalamak mümkün. İzlemek için tıklayınız.
The Evil Dead İçin Postmodern Öneriler
Sam Raimi, sinema tarihinde hakikatli bir yere sahip olan The Evil Dead serisini tamamladığında ardılları genelde sinemadan gelmiş ve The Evil Dead benzeri gençleri katletmeli bir sürü film çekilmişti. Fakat, filmin has hayranlarını bu filmlerin hiçbiri kesmemiş ve onlar The Evil Dead’in ilk üç filmine duydukları sadakate bağlı kalmışlardı.
Foo Fighters’ın vokali Dave Grohl, bazı şarkılarında yaptığı referanslarla The Evil Dead serisine duyduğu saygı ve sevgiyi az çok belli etmişti. Ama Everlong klibi için kamera karşısına geçtiklerinde bu göndermeler artık bütünüyle somut ve yeni bir noktaya taşınmıştı. Şarkı için çektikleri klipte bir The Evil Dead parodisi yaratan ekip, hem kariyer zirvesi yapmış, hem de bu kliple 1998 MTV müzik ödüllerinde oldukça dikkat çekmişti. Tüm bunları uzaktan seyreden Sam Raimi de olup bitene bıyık altından epey gülmüştür herhalde. İzlemek için tıklayınız.
Rihanna Kült Filmler Dünyasında
Geçtiğimiz yaz aylarının müzik dünyasındaki olay ismi hiç kuşkusuz Rihanna’ydı. Anti adlı yeni albümünden önce yayınladığı single’ı Bitch Better Have My Money için çektiği klip sınırları zorlayan ve Rihanna’dan beklenmedik ölçüde uçlarda dolaşan bir hayal dünyasına sahipti.
İçinde bolca silah, şiddet, cinsellik bulunan video klibi kült filmlere bayılan ve literatüre sinema manyakları olarak giren insanlar ayrı bir gözle izledi. Çünkü, olup bitenler Brian De Palma’nın Carrie’sinden Gregg Araki’nin avangard başyapıtı The Doom Generation’a, Thelma and Louise’den vintage ve istismar sinemasının baş eserlerinden Faster Pussycat! Kill! Kill!’e kadar birçok filmi hatırlatıyor ve 7 dakikalık klip, şok edici görüntülerinin yanında B Film sevenler için hayli eğlenceli bir seyirliğe dönüşmeyi başarıyordu. İzlemek için tıklayınız.