Art Basel Satış İstatistikleri

Ardı arkası kesilmeyen fuar takvimleri özelikle düşük bütçeli galerileri bir hayli zorlarken, jet sosyetenin ünlü simaları da yorgun gözlerle onları takip ediyor. Nitekim yoğun programların arasında daima hazır olan güçlü koleksiyonerler çek defterlerini çoktan çıkarmış durumda. Asya, Amerika ve Avrupa’dan çok sayıda koleksiyoner, Art Basel’e ciddi paralar öderken, Basel çok konuşulan Miami Beach ve Hong Kong fuarlarına önemli bir fark atmış görünüyor.

Basel’in global direktörü Marc Spiegler’e göre, Basel’de elde edilen başarının temelinde gösterişten uzak olması yatıyor. Kendisiyle yapılan röportajda Spiegler, geçmişte seçici kurulu hayal kırıklığına uğratan birtakım galerilerin bu yıki fuarda yer almadığı belirtti. Öte yandan, fuara katılmakta oldukça ısrar eden çok sayıda galeri bulunuyor. Spiegler, verdikleri destek ve teşvik edici yöntemlerle her yıl bir üst basamağa çıktıklarına da değindi.

Fuarın başarısı, geçtiğimiz Çarşamba VIP koleksiyonerler için düzenlenen ön gösterimde bir kez daha tescillenmiş oldu. Dawid Zwirner, dünyanın en önemli sanat fuarı standartlarına göre yaptığı duyuruda, ismi açıklanmayan bir koleksiyonerin Gerhard Richter’e ait Versammlung (1966) adlı esere $20 milyon ödediğini açıkladı. Yaşarken en rağbet gören sanatçılardan olan Richter’in rekor fiyata satılan eseri, siyah-beyaz resmettiği kalabalık bir grubun fotoğrafına dayanıyor. Yaklaşık 50 yıl boyunca Francesca ve Massimo Valsecchi koleksiyonunda kalan eserin İtalya-Palermo’daki Palazzo Butera’nın restorasyonuna fon sağlamak amacıyla satıldığı biliniyor. Raporlara göre yalnızca bu satıştan elde edilen gelir bile Richter’in fuar boyunca en büyük satışı rekorunu elde etmesine yetti.

Zwirner 2015’ten beri kendilerinin temsil ettiği Sigmar Polke’un kumaş boyama tekniğiyle ürettiği eserlerinden birini $10 milyon’a sattığını duyurdu. Gagosian ve Marian Goodman gibi galerilerin de bulunduğu 7 haneli satış değerlerine sahip galeriler, satılan eser ve koleksiyoner kimliğini açıklamak istemedikleri için fuar raporunda yer almadılar. Raporda yer verilen yüksek fiyatlı eser listesiyse şu şekilde:

• Koreli usta sanatçı Kim Whanki imzalı Tranquility 5-IV-73 #310 (1973) adlı eser, fuarda ortak standı paylaşan Kukje Galeri ve Tina Kim Galeri tarafından satıldı. $10 ve $12 milyon aralığında satılan eserler, sanatçının Seul’de düzenlenen müzayededen elde ettiği $7.9 milyonluk rekoru da böylelikle kırmış oldu.
• Mark Bradford imzalı Rat Catcher of Hamelin II (2011) adlı çalışma, White Cube standında $7.8 milyona satıldı.
• Christopher Wool’a ait Untitled (2009), Lévy Gorvy standında yaklaşık $6 milyona satılırken, aynı standı paylaşan Mark Grotjahn,
• Untitled (Indian #2 Face 45.47) (2014) ise yaklaşık $5 milyondan alıcı buldu.
• Keith Haring yapımı maske, Acquavella tarafından $4 milyona satıldı.
• Kerry James Marshall’ın iki yeni işi yaklaşık $3.5 milyona yeni sahiplerini buldu. Satışlardan biri Zwirner standında diğeriyse Jack Shainman Galeri standında gerçekleştirildi.
• Fly in the Buttermilk (2002) isimli Mark Bradford çalışması, Mnuchin standında $3.5 milyona alıcı buldu.
• Hauser & Wirth standında sergilenen Eduardo Chillida imzalı heykelse $3 milyona (yaklaşık $3.4)  satıldı.
• The Housewife and the Grocer (1988) isimli Richard Prince çalışması, Skarstedt standında geçtiğimiz çarşamba $3 milyondan alıcı bulmuştu.
• Son olarak Franz West imzalı Test (1994), Zwirner ve Hauser & Wirth ortak standında $3.8 milyona satıldı.

Artsy listesinin Art Basel satış sonuçlarına göre, fuar boyunca elde edilen toplam satış gelirlerinde en yüksek fiyata ulaşan galeri Hauser & Wirth oldu. $49.2 milyonu aşan geliriyle birinciliğe yükselen galeriyi $46.6 milyon dolarla Zwirner takip etti. Üçüncü ve dördüncü isimlerse sırasıyla Galerie Thaddaeus Ropac ve Lévy Gorvy oldu. Üçüncülük $14.8 milyon dolarlık gelirle Ropac’ın olurken $14.1milyonluk satışıyla Gorvy dördüncü sıraya ulaşabildi. Artsy’nin hazırladığı bu liste 290 katılımcıdan 47’sini kapsıyor. Belirtildiği üzere Gagosian gibi dünyaca ünlü galeriler, kurumsal politikaları gereğince satıştan elde edilen toplam geliri açıklamaktan özenle kaçınıyor.

Fuarın yıldızı Hauser & Wirth, ilk gün gerçekleştirdiği 30 satışla da bir hayli gündemde. İlk gün gelirlerinin bir kısmını fuar standından elde eden galeri, bir kısmınıysa açılış öncesi özel koleksiyonerlere gönderilen katalog aracılığıyla kazanmıştı. Galerinin Art Basel’deki başarısı ve rekor fiyata ulaşmasında, $10 milyon doların üzerinde sattığı ismi açıklanmayan iki eserin etkisinin olduğu konuşuluyor.

Art Basel’in en çok kazanan diğer isimleri arasında White Cube, Pace ve Galerie Thaddaeus Ropac yer alıyor. Sırasıyla Georg Baselitz imzalı Marokkaner (2013) adlı eseri €1.8 milyona; Robert Rauschenberg’e ait Crossings (Borealis) (1990) isimli eseriyse €1.7 milyona satan bu isimler, fuarın parlayan yıldızı olarak ikinci sırada yer aldı.

Geniş kapsamlı hazırlanan Artsy listesine göre raporda yer alan galerilerden en yüksek hasılat yapan 10 galeri (tüm katılımcıların %3.4’ü, satışlarını yayımlayan galerilerin %21’i) fuar boyunca elde edilen satışların %75,4’ünde pay sahibi oldu. Ortaya çıkan sonuç, küçük galeriler de dahil olmak üzere pek çok kurumun satış fiyatlarını koleksiyoner için açık hâle getirmekten çekindiğini gösteren bir yaklaşımı yansıtıyor. (Günümüzde sanat fuarlarındaki satışların yalnızca bir kısmı halka açıklanıyor.)

En yüksek satış gelirine sahip pek çok mega galeri arasında, farklı kıtalardan gelerek iş birliğine giden ortalıklar da vardı. Güney Kore’den Kukje Galeri ve New York çıkışlı Tina Kim Galeri, açtıkları ortak stantla Kim Whanki’nin satışlarını üstlenirken Jack Shainman Galeri de konumuna göre elde ettiği gelirlerle adından söz ettirdi. Fuarın düşük fiyat aralığındaki işlere yer verdiği ikinci katta yer alan Shainman, ilk gün yaptığı 11 satışla $8.7 milyonluk hasılatın sahibi oldu. Fuarda görülen bu başarının arkasında, koleksiyonerlerin Marshall gibi Afro-Amerika kökenli sanatçılara artan yoğun ilgisinin yattığı düşünülürken, sanatçının 2012’de $1.3 milyona satılan Red Hot Deal’ın etkisiyle yeni işinin $3.5 milyona satıldığı söylendi. Öte yandan, Art Basel 2017’de satışı yine Jack Shainman tarafından Tate Modern’e yapılan Untitled (London Bridge) (2017), o yıl $2.5 milyonluk teklife gönderilmişti. Demek oluyor ki Marshall’ın en rağbet gören eserleri yalnızca iki yılda $1 milyon dolarlık kâr payı elde etti.

Art Basel ağırlık merkezinde Avrupa odaklı hareket etse de özellikle Hong Kong’ta gerçekleştirilen fuardan sonra ciddi bir koleksiyoner kitlesini Basel’e çekmiş görünüyor. Japon sanatçı Yoshimoto Nara, Pace Galeri standında sergilenirken Asyalı koleksiyonerlerin dikkatini çekmişti. Bu yıl Nara’ya ait işin Blum & Poe’da $2 milyona satılmasında geçen yılki ilginin etkili olduğu görülüyor. Pace, koleksiyonerlerinin hangi ülkeden çoğunluk oluşturduğuna dair açıklamada bulunmazken Nasa’nın satış değeleri Asyalı koleksiyoner ilgisini doğrular nitelikte görünüyor. Sanatçının Midnight Cross (2017) adlı eseri $950,000 değerinde satılırken 2011’de ürettiği başka bir çalışmasıysa $125 bin dolardan alıcı buldu. Artsy’nin yayınladığı listeye göre Art Basel 2019’un en yüksek çıkışını yapan sanatçılar arasında Nara ikinci sırada yer alıyor. Birincilik koltuğunda oturan isim ise Güney Afrikalı galeri Stevenson tarafından temsil edilen fotoğraf sanatçısı Zanele Muholi. (Muholi’nin 24 eseri, fuarın ilk saatinde satıldı.)

Nitekim Asya koleksiyonlarına giden halka açık ya da kişisel olan en büyük satış değeri geçtiğimiz Perşembe günü Lisson Galeri’den geldi. Carmen Herrera imzalı 1974 yılında yapılan tuval üzerine akrilik Red Square, $2.3 milyona yeni alıcısına teslim edildi. Herrera’nın Sotheby’s’de gerçekleşen mart ayındaki müzayedesine yakın bir değer olsa da ($2,9 milyon ile müzayedenin rekor kıran satışı Herrera’ya aitti.) Oldukça ses getiren satışın Asya’nın ünlü koleksiyonerlerinden birine ait kişisel koleksiyonlara gittiği konuşuldu.

Son olarak Art Basel’in mega galerilerle aynı çatı altında daha genç ve özgün kimliklere sahip yeni oluşumları da desteklediğini belirtelim. New York merkezli David Lewis Galeri, 2016’da hayatını kaybeden Alabama doğumlu Thornton Dial’in harika çalışmalarıyla fuara katıldı. Uzun süren yıllar boyunca kendi kendini yetiştirmiş, yabancı uyruklu bir sanatçı olan Dial, Amerika’nın geniş çaplı çağdaş sanat fuarlarında son dönemlerde görülebilecek isimler arasında yer alıyor.

İçerik kaynağı için tıklayınız.

Çeviren: Özüm Ceren İlhan