Dada’dan Sosyal Medya’ya Kelimeler ve Resimler

21'inci yüzyılda görsellik egemenliğini ilan etti ve altında kocaman "Bu bir pipo değildir!" yazsa da "o"nun pipo olduğuna inandık. Ancak sosyal medya devri beklenmeyen bir etki yarattı ve kelimelerin önemini tekrar öne çıkardı. Sanatçı Allen Grubesic çalışmalarında Dada'dan sosyal medya dönemine kadar olan süreç üzerinden kelimeler ve görsellik arasında yeni ilişkiler kuruyor.

Geçen yıl Contemporary İstanbul'da Pi Artworks standında temsil edilen sanatçı Türkiye'deki ilk kişisel sergisi “Deneysel Kanıt” ile 7 Kasım-26 Aralık tarihleri arasında Mısır Apartmanı'nda. Grubesic temelde kelimelerin kullanımına dair oyunlarını siyah ve beyaz, keten ve metal plakalar kullanarak kuruyor. Kelimeler onun için bir oyun alanı. Aslında sadece onun için değil Dada'dan bu yana sanatın ve sosyal medya dönemiyle birlikte hepimizin oyun alanı. Sosyal medyada WTF, FTW, lol, ARV, ABV gibi kısaltmalarla iletişim kuruyoruz. Sadece gençler değil, sosyal medyanın önemi keşfedildikçe bambaşka kesimler de buraya akıyor. Sosyal medyada dil kullanımı entelektüel bir oyuna dönüşüyor. 

Allen Grubesic ise kelimelerle ilişkisinin üzerine görselliği ekliyor. Tabii ki işi Dada'dan, sanatın kelimelerle olan ilişkisini yıktığı dönemden başlatıyor. Dada'yı birçok dilde evet anlamına gelen Da'ya bölüyor ve siyah metal plakalar üzerine işliyor. İngiliz istihbaratının kullandığı kodları keten tuvaller üzerine resmediyor. Sosyal medya argosundan WTF ve FTW'yi yanyana keten tuvallere işliyor. Birbirinin karşıtı anlama sahip iki argo kelimeyi işleyerek anlamları üzerine yaşanan karışıklığı tekrar kurcalıyor. Bütün bu kodlar ve kısaltmalar için semiyotik okumalar yapılabilir elbette. Ancak benim için önemli olan kelimelerle olan gündelik ilişkimizi karşımıza çıkarması.

"Deneysel Kanıt"ın bir diğer ağırlık noktası ise Grubesic'in materyallerine ait. Pi Artworks'ün girişinde seyirciyi siyah bir tablo ve siyaha boyanmış süpürgeler karşılıyor. Sanatçı aynı siyahı periyodik olarak da tekrar ediyor. Tuvallere gerdiği keten bezleri haftanın her günü için ayrı ürettiği ceketlerde de kullanıyor. Siyah tablodan siyah süpürgeye, oradan siyah metal plakalar üzerine işlenmiş "Da"lara, "Da"dalardan keten üzerine işlenmiş kodlara ve WTF'lara, oradan da keten ceketlere bakmak ilk başta atlamalı geçişler sunuyor. Ancak sanatçının diğer işleriyle birlikte değerlendirildiğinde kendine özgü bir kelime ve görsel evreni oluşturmuş oluyor.

Allen Grubesic'in Schwarzkopf’s markasını faşist geçmişi üzerinden eleştirdiği politik işi de var, "sex and beer" kelimelerini çağrıştırsın diye ürettiği tamamen dalga geçmek üzerine kurulu 81 işi de. Türkiye'deki ilk solo sergisi "Deneysel Kanıt" ise diğer işleri kadar politik ve mizahi değil belki ama Grubesic'in bizi alıştırmak için başlattığı bir hazırlık oyunu.