Pavé X art ile Kürate Edilmiş Seçki Dinamiği Çevrim İçine Taşınıyor

Pavé X art, sınırların ortadan kalktığı günümüz dünyasında, kürate edilmiş seçki dinamiğini çevrim içine taşıyarak yeni bir bakış açısı getiriyor. Multidisipliner, özgür ve özgün bir buluşma noktası yaratmayı amaçlayan Pavé X art’ı kurucuları Merve Sarıkaya ve Gözde Ulusoy’dan dinledik.

Çevrim içi sanat platformu Pavé X art’ın kuruluş hikâyesini sizlerden dinleyebilir miyiz? Ayrıca sizi de tanımak isteriz.

Gözde Ulusoy: Uzun yıllardır tanışan ve profesyonelliklerimiz gereği birbirinden dönem dönem destek alan iki arkadaş olarak, birlikte yapabileceklerimizin çerçevesini netleştirmeye karar vermemiz aslında Merve Sarıkaya’nın kurucu ortağı olduğu Pave Studio’yu sanat ve tasarım alanında bağımsız oluşumlarla güçlendirme fikrini paylaşmasıyla ortaya çıktı. Benim sanat yönündeki çalışmalarımın tamamının bağımsız bir çalışma biçimine evrildiği bir dönemde bu yapılanma üzerine konuşmaya başladık. Merve, uluslararası projeler gerçekleştiren bir mimarlık ofisinin ortağı olarak, “Neden bu gücümüzü kullanarak lokal sanatçı ve tasarımcıları da projelerle ya da edindiğimiz ağla birlikte uluslararası boyuta taşımaya yardımcı bir kol olmayalım?” dediğinde bu denli paylaşımcı ve iyi niyetli bir bakış açısıyla yola çıkmak için ikinci kez düşünmeye gerek duymadık ve yola koyulduk. Geçmiş deneyimlerimiz ve kendi alanlarımızdaki güçlü ilişkilerimiz sayesinde hızlı bir başlangıç yaptığımız Pavé X art, bu şekilde çevrim içi bir platform olarak, sanat-tasarım-mimari dinamiğinden güç alan fakat tamamen bağımsız bir yapı olarak kuruldu.

Çevrim içi eser satış platformları pandemi ve teknolojik gelişmelerin etkisiyle hayatımızda büyük yer kaplamaya başladı. Ancak Pavé X art kürate edilmiş seçki dinamiğini çevrim içine taşımasıyla benzerlerinden biraz ayrılıyor. Bu işleyiş biçimi nasıl olacak, biraz bahsedebilir misiniz?

Her alanda çevrim içi platformlar hayatımızın vazgeçilmezi ve pandemi bunu bir ihtiyaca dönüştürmüş olsa da hepimizin alışkanlıkları arasına çevrim içi üzerinden her şeye erişebilme durumu yerleşti. Fakat her şeye erişebilmek, seçilmeyen, elenmeyen ve içinde kaybolduğumuz bir dünya demek aynı zamanda. Pavé X art’ta, bu içinde kaybolma hâlinden biraz uzaklaşmak ve sergi dinamiğinde yakaladığımız seçili ya da kürate edilmiş seçki mantığını çevrim içine taşımak istedik. Bu yüzden sadece sanatçıları ve eserlerini gördüğünüz bir platform değil, seçkiler üzerinden genişleyen bir alan yarattık.

Sergi deneyiminin çevrim içine aktarıldığı alternatif bir yöntem olarak planladığınız seçkilerin bir bitiş tarihi olacak mı? Yoksa zamansız mı ilerleyecek?

Çevrim içi bir platform için tarihler her ne kadar soyut olsa da tabii ki seçkiler için bir yayımlanma takvimi planladık. Fakat bir sonlanma tarihi koymadık çünkü seçkilerin her zaman görünür olmasını önemsiyoruz. Yeni seçkiler eklenmeye başladıkça, izlenip, incelenebilecek daha fazla eseri sunuyor olacağız. 

Çevrim içi, hibrit gibi tanımlar son iki senedir hayatımızın olduğu gibi sanat dünyasının da önemli kavramları hâline geldi. Pandemi bitse de bazı alışkanlıklarımız bizimle kalacak gibi görünüyor. Siz ne düşünüyorsunuz?

Pandemiden bağımsız olarak bu kavramların ve getirdiklerinin vazgeçilmez alışkanlıklarımıza dönüştüğüne inanıyoruz. Çevrim içi platformlardan önce de hepimiz sanatçıları ya da eserlerini internet sitelerinden, sosyal medya hesaplarından takip edip, izliyor, inceliyorduk. Bu zaten çok uzun zamandır bir şeylere erişebilme yöntemlerimizden biri ve gelecekte vazgeçeceğimiz bir şey olmayacak. Eserle fiziki olarak buluşma deneyimini çevrim içine taşımaya çalışmadan, bu alana ait kurgusallığı biricik kılmaya odaklanmak gerekiyor. Sınırları kaldırmak çok büyük bir avantaj ve ne fiziki deneyim ne de çevrim içi platformlar kendine özgü dinamikleriyle vazgeçebileceğimiz alanlar olmayacak.

Pavé X art’ın ilk seçkisinin başlığı: “Tuhaf Zaman, Tuhaf Güzel”. Seçkinin temasını sizden dinleyebilir miyiz? Seçkideki eserler ve sanatçılar hangi çerçevede bir araya geldi?

Pavé X art’ın her seçkisi için planımız bir araya gelme dinamiğinde ortaklık yaratabildiğimiz bir buluşma noktası olması fikri; bu estetik, kavramsal ya da üretim pratiği çerçevesinde oluşturulan bir bütünlük olabilir. “Tuhaf Zaman, Tuhaf Güzel” seçkisi aslında ismiyle de yakaladığımız ilişkiye dair ipucu veriyor. Börte İpek, Burcu Erden, Erkut Terliksiz ve Merve Morkoç’un kuralları yıkan, özgün, sıra dışı, renkli ama bir o kadar “tuhaf” bir dili var. Biz de seçkiyi insan odağında buluşturmaya karar verdik. Her biri renkli dünyalarına insanın değişik hâllerini sıra dışı formlarda uyarlayan, duyguların ve düşüncelerin hayal gücüyle birlikte akan özgür bir serüvene dahil olduğu, kuralları yıkan ve doğaçlamayı önceleyen unsurlarıyla dört sanatçının keşif ve arayış sürecinin bir parçası oluyoruz.

Sanatçıların çevrim içi bir seçkide yer almaya yaklaşımları nasıl oldu?

Aslında çevrim içi bir platformu sanatçılar için ilgi çekici kılan dinamikler çok az. O az olan dinamiği de güçlü kılmak çok önemli. İyi bir sunum ve bu sunumu uluslararası kılarak yarattığımız görünürlük bizim güçlü olduğumuz alanlardan biri. Sanatçı bakışında sanat-tasarım-mimari birliğinin yarattığı etkiye olan güven pek çok kişiden daha fazla…

Fakat tabii ki bu oluşumun ön çalışmalarını yaparken, seçkide olan sanatçılarla da ilişkide olduğumuz farklı sanatçılarla da artıları ve eksileri üzerine konuştuk. Benzer deneyimlerde ne sorunlar yaşadıkları üzerine geri dönüşlerini alıp, kendi planlamamızda bunların olmaması adına daha dikkatli bir süreç yönetimi planladık.

Pavé X art eserleri fiziksel anlamda görmek isteyene de bu imkânı sağlıyor sanırım?

Evet, eserleri fiziki olarak görmek isteyenleri randevu ile ağırlayabiliyoruz ancak bir galeri yapılanması değiliz ve yola çıkış hedeflerimiz arasında da bu yok. Oluşturduğumuz yapı çevrim içi odağında kurgulandığı için bunu sunum biçimimizin bir parçası hâline dönüştürmek ve çok vurgulamak istemedik. Fakat tabii ki bu imkânı da sağlıyoruz.

Sanat, tasarım ve mimarinin birlikteliğiyle yaratılan estetik bütünlükten ilham alan Pavé X art, sanatçıların uluslararası sunum alanlarını genişletmeyi hedefliyor. Çevrim içi dünya söz konusu olunca sınırlar ortadan kalkıyor. Bu konuda ayrıca çalışmalarınız olacak mı

Merve Sarıkaya ve benim Pavé X art’ta yarattığımız birliktelik aslında tam olarak bu sınırları ortadan kaldırma hedefi üzerine şekillendi. Çevrim içi olarak eserlere ulaşılabiliyor olmasının yanı sıra bizim kendi yürüttüğümüz çalışmalarla uluslararası projelerin sanat danışmanlığı kısmına gelindiğinde, Türkiye’den sanatçıları bu projelerin parçası hâline getirmek ve izlenme, görülme alanlarını arttırarak, kariyerlerine esnek adımlar eklemeyi hedefliyoruz.

Henüz yeni başlayan bir oluşum olsa da son olarak Pavé X art’ın gelecek planları arasında neler yer alıyor diye sormak isterim.

Pavé X art olarak paylaşıma ve iş birliğine inanıyoruz, bu şekilde daha katmanlı, daha güçlü işler ortaya çıkartabileceğimizi düşünüyoruz. Yeni seçkilerle beraber, yeni iş birlikleri de yapacağız. Bir de seçkilerden bağımsız olarak, Pavé X art olarak Pave Studio ile gerçekleştirdiğimiz konsept projeleri de paylaşmaya başlayacağız.