Sanat İnisiyatifleri CI Bloom’da

İstanbul'un genç çağdaş sanat fuarı CI Bloom ikinci yılında, 31 Mayıs ön izleme, 1- 4 Haziran 2023 genel ziyaret günleri takvimi ile Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı, Rumeli Salonu’nda sanatseverlerle buluşacak. Fuarda 25 çağdaş sanat galerisi, 4 sanat inisiyatifi ve 2 sanat kurumu yer alacak. Sanatseverler 286 sanatçının 572 eserini fuar sayesinde tek çatı altına görebilecek. Bu yıl fuarda ayrıca Contemporary Istanbul Vakfı’nın ve Borusan Contemporary’nin seçkisi izleyici ile buluşacak. Türkiye sanat sektörünün gelişmesini ve çeşitlenmesini teşvik etmek amacıyla CI Bloom, çağdaş sanatın temsilcilerinden 4 genç katılımcı galeri ve 4 yeni sanat inisiyatifini fuarda ağırlayacak. Bu kapsayıcılığın önümüzdeki yıllarda da süreceğini belirten Contemporary Istanbul Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli, açıklamalarında şu sözlere yer verdi: “2022 ve 2023'te Türkiye'nin çağdaş sanat sahnesine katkıda bulunan yeni galerilerin sayısındaki artışı ve farklı Anadolu şehirlerinde ortaya çıkan genç galerileri ve inisiyatifleri ağırlayacağız. CI Bloom, bölgenin artan önemini ve canlılığını yansıtarak, çağdaş sanat profilinin belirlenmesi ve desteklenmesinde önemli bir rol oynamaya devam edecektir.”

CI Bloom’un yeni sanat inisiyatifleri olan İzmir’den Darağaç Kolektif’e, Ankara’dan Ka’ya, İstanbul’dan KOLİ Art Space’e ve Çanakkale’den sub’a hikâyelerine, temsil ettiklerine, ilk fuar deneyimlerine ve fuarın sektöre katkılarına dair dört soru yönelttik:

- Bu yıl ikinci edisyonunu gerçekleştirecek CI Bloom’a ilk kez katılıyorsunuz. İnisiyatifinizin hikâyesini, öne çıkan yönlerini, temsil ettiklerini paylaşır mısınız?

- CI Bloom hazırlıklarınızdan bahseder misiniz? Standınızda neler bekliyor ziyaretçileri?

- CI Bloom, Türkiye’deki çağdaş sanatın büyümesine odaklanan bir fuar. Bu yıl ikinci edisyonuyla sanatseverlerle buluşacak fuarın katılımcılarımdan biri olmayı nasıl değerlendiriyorsunuz? Burada olmanın inisiyatifinize katkıları konusundaki öngörüleriniz nedir?

- Contemporary Istanbul tarafından geçtiğimiz yıl hayat geçirilen CI Bloom sanat fuarının Türkiye çağdaş sanat sektörüne etkileri hakkında neler söylersiniz?

İnisiyatiflerin sorulara yanıtlarını ve ilk CI Bloom hikâyelerini birlikte dinleyelim.

Darağaç Kolektifi

1. Darağaç Kolektifi, 2016 yılında İzmir Umurbey Mahallesi’ne taşınan sanatçılar tarafından kuruldu. Zaman içerisinde mahalleliyle kurulan yakın diyaloglar neticesinde oluşan bir mahalle kolektifidir. Eski adıyla Darağaç, geçmişte endüstriyel bir bölge olarak kullanılan, günümüzde de küçük sanayi bölgesi ve sanatçı atölyelerini barındıran bir yerleşim alanıdır. Darağaç aynı zamanda mahalleye gidip gelen, orada yaşayan ve üreten sanatçıların arasındaki yoğun diyalog ve tartışma ortamıyla gelişip olgunlaşmış bir sergiler bütününün de adıdır. Darağaç’ın temel hedefi İzmir’de henüz olgunlaşamamış galerilerden, yeni açılan sanatçı atölyelerinden ve sergilenebilecek mekânların eksikliklerinden dolayı genç sanatçıların işlerini gösterebilecekleri bir alana veya ortak bir söyleme dönüşmektir. Darağaç Kolektifi  bugüne kadar düzenlediği sergilerde ya da katılımcı olduğu yapılarda sanatçılara hiçbir konu ve materyal sınırlaması getirmemiştir. Sanatçıları kamusal alanda yeni yöntemler denemeye ve bu doğrultuda yönlendirmeye özen göstermiştir. Genel olarak resim, fotoğraf, heykel, yerleştirme, video ve performans gibi alanlarda disiplinlerarası işler sergilenmekte ya da ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda Darağaç’ın bir tür deneysel kent enstitüsü gibi bir oluşuma dönüşme çabası da vardır.

Darağaç Kolektifi ile TheUrbanArts kolektifinin birlikte organize ettiği geç 7. Darağaç sergisi olan “Rotasyon” da farklı seslerle zenginleşecek ve bu diyaloğu mahalle çapına yaymak adına mahalle içerisindeki yeni kamusal ve özel alanları deneyime açacağız: Darağaç_Bostan, Darağaç_Sahne, Karargah, sanayi atölyeleri, kullanılan/kullanılmayan haneler ve sokaklar, serginin yeni mekânları arasında yerini alıyor. Özellikle geri/ileri dönüşüm üzerine düşünen ve üreten oluşumlar, tasarımcılar ve sanatçıların katılımıyla, bu mekânların bir üretim, sergileme ve yaşam alanına dönüşmesini hedefliyoruz. “Rotasyon”daki bu dönüşümün çıktılarıyla birlikte yıl içerisindeki kolektif ve bireysel yeni üretimlerimizi de bu sergide bir araya getiriyoruz. Bu sene çarka dahil olan kolektifler, duolar ve sololar ile yaklaşık 150 sanatçıyla birlikteyiz.

2. Darağaç Kolektifi olarak CI Bloom’da mahallede üreten ve yaşayan sanatçılarla birlikte bir seçki hazırladık. Bu seçkide resim, heykel, fotoğraf, kolaj, asmblaj gibi farklı disiplinlerde eserler sergilenecek.

3. Bu sene gerçekleşecek CI Bloom’da satışını planladığımız eserlerin geliriyle kolektife katkıda bulunmayı amaçlıyoruz.

​4. CI Bloom sanat fuarının sektörde ne gibi etkileri olduğunu görebilmek İzmir’de yaşayan ve üreten sanatçılar olarak bizim için pek mümkün değil. Fakat, Darağaç için çok farklı olan bu sanat fuarı deneyimini beraber yaşayarak göreceğiz.

Ka

1. Ka, 2011 yılında bağımsız bir kültür girişimi olarak Ankara’da kuruldu. Ka’yı özellikle fotoğrafa ve lens tabanlı üretime odaklanan, ancak diğer disiplinlerle de sürekli ilişkilenerek eğitim programları, herkese açık konuşmalar, etkinlikler, sunumlar, kültürel projeler ve sergiler sunan bir öğrenme alanı olarak tanımlayabiliriz.

Görsel sanatlar alanında çalışmalar yürütürken, sanatçılar, küratörler, editörler, yayıncılar, akademisyenler ve alanında iyi bilinen kurumlar dahil olmak üzere iş birlikleri yoluyla topluluğumuz ve etki alanımız sürekli gelişiyor. 2021 yılının haziran ayında da yine Ankara'nın merkezinde bulunan ancak doğrudan sokakla bağ kurabildiğimiz yeni bir mekâna geçtik. Bu yeni mekânda daha fazla kişiye, farklı karşılaşma ihtimalleri aracılığıyla doğrudan temas edebiliyoruz. Burada da disiplinlerarası bir yaklaşımla, dikkatli bir sergi ve etkinlik seçkisi ile yerel ve uluslararası çağdaş sanat uygulamalarının keşfedilmesi için herkese açık bir kapı sunuyoruz.

Bu kapıdan içeri fiziksel olarak adım attığınızda, galeride devam eden sergileri, sunum, söyleşi, konser vb. etkinlikleri izlemenin yanı sıra fotoğraf ve sanat kitaplarına ayrılmış geniş bir kitaplığı da ziyaret edebiliyorsunuz. Ayrıca Ka’da bir karanlık oda, dijital baskı ve taramalar için profesyonel imkânlar olduğu gibi, fotoğraf edisyonlarına, bağımsız sanatçı yayınlarına ve keyifli tasarım ürünlere ulaşabileceğiniz bir dükkan da bulunuyor. Bu sayede maddi kültür ve sanatın tüketimini eşit derecede değerli deneyim biçimleri olarak birleştirmeyi de amaçlıyoruz.

Temsiliyet konusunda ise; Ka’da yıl boyunca düzenli olarak sergiler yapmakla birlikte aslında bilindik bir sanatçı temsil modeliyle ilerlemiyoruz. Dolayısıyla sanatçılarla şimdilik sergilediğimiz işleri üzerinden kısa süreli ve dönemsel temsiliyetler yaptığımızı söyleyebiliriz. Ancak ileriye dönük bir perspektif olarak uzun süreli temsiliyetlerle ilgili olarak da birkaç yılda bir periyodik olarak sergi yapmanın ötesinde, sanatçının kendini ifade edebilmesinin önündeki sınırları zorlayabilen, sanatçının diğer kültür kurumlarıyla ilişkisini geliştirmeye açık iş birlikleri yapmaya açık olan, Türkiye’de ve uluslarası mecralarda sanatçının katılabileceği residency programlarını araştıran, başvuru sürecini yöneten, basılı mecralara heveslendiren, sergi dışındaki ifade alanlarını, özellikle de photobook gibi üretim alanlarında uluslararası yayıncılarla bağlar kurarak sanatçının görünürlüğünü arttırmayı önceleyen bir yapı kurmayı hedeflediğimizi söyleyebiliriz.

2. Ka’da ilk günden bu yana fotoğrafın gücüne ve onun anlamlı hikâyeler ve duygular aktarma yeteneğine, ihtimallerine heyecanla yaklaşıyoruz. CI Bloom’da da, çalışmalarında ağırlıklı olarak fotoğraf ve lens tabanlı üretimi kullanan 13 sanatçıdan oluşan kapsamlı ve ilham verici bir seçkiyle yer alacağız. Seçkinin oluşturulmasını ve kürasyonunu Oğuz (Karakütük) üstlendi. Seçkide yer alan isimler; Anı Ekin Özdemir, Arda Asena, Ata-Kam, Cemil Batur Gökçeer, Cemre Yeşil-Gönenli, Erdem Varol, Görkem Ergün, İbrahim Karakütük, İrem Sözen, Irmak Canevi, Oğuz Karakütük, Rehan Miskci ve Zeynep Özkanca. Bu sanatçılar işlerini çok sevdiğimiz, kendilerine çok inandığımız ve daha önce birlikte çalıştığımız veya yakın gelecekte birlikte çalışmayı istediğimiz isimler.

Ka’nın CI Bloom seçkisinde bu 13 sanatçının yakın zamanda ürettiği, başka serilerin bir parçası olmuş işleri olmakla birlikte, bazı sanatçıların ilk defa bu seçki ile sergilenecek eserlerini de görebileceğiz. Türkiye'deki fotoğraf ortamının içinden sıyrılan, bizim için ilham verici olan ve buradaki fotoğraf üretiminin güçlü damarları olmasını arzuladığımız bir dizi bakış açısı ve anlatı sunmaya gayret ettik. Sanatçıların farklı zamanlarda ve farklı anlam katmanlarında başka serilerin parçaları olan, düşünsel ve görsel olarak akıl çelen işlerini anlamlı şekilde bir araya getirmeye odaklandık. Fuar boyunca ziyaretçilere sanatçılarla bağlantı kurma ve onların yaratıcı süreçlerini daha derinlemesine inceleme fırsatı da sunmak istiyoruz; işleri sergilenen sanatçıların bazıları bize fuar sırasında eşlik edebilecek. Ayrıca Ka standında Türkiye’de satışı olmayan Mörel Books ve SPBH’nin photobook’larından oluşan geniş bir seçki de satışta olacak.

3. CI Bloom'a davet edilmekten dolayı çok mutluyuz. Burada olmak Türkiye'de çağdaş sanatın büyümesine katkıda bulunması açısında bizim için heyecan verici bir adım. Fuar, çok çeşitli galerileri ve girişimleri bir araya getirerek sanatçılar, koleksiyonerler ve sanat meraklılarının bağlantı kurması ve etkileşime girmesi için dinamik bir platform yaratıyor. CI Bloom'u insiyatifler ve genç galeriler üzerinden yeni isimlerin ve gelişmekte olan yeteneklerin de görünürülüğüne zemin yarattığı için önemli bir katalizör olarak da görüyoruz.

Ka, CI Bloom ile ilk kez bir fuarda yer alacak. Bu açıdan hem Ka’yı hem de topluluğumuzda yer alan sanatçıların çalışmalarını, bizim için yeni sayılabilecek bir izleyici kitlesiyle paylaşmamızın bizim için öğretici olacağına inanıyoruz. Ayrıca CI Bloom sanatçılar, küratörler ve koleksiyonerler arasındaki bağlantıları geliştirerek diyalog ve fikir alışverişi için bir alan sağlıyor ve bu da gelecekte Ka için yeni iş birliklerine ve fırsatlara yol açabilir. CI Bloom'un Türkiye'de çağdaş sanatın tanınmasına ve gelişmesine önemli bir katkı sağlayacağına inanıyor ve bu yolculuğun bir parçası olmaktan heyecan duyuyoruz.

​4. Türkiye sanat piyasasının yılda iki fuar düzenleyecek kadar güçlenmiş olması, çağdaş sanata olan ilginin artması ve yeni koleksiyonerlerin ortaya çıkması olumlu bir gösterge. CI Bloom’un yalnızca Türkiye sanat piyasasına odaklanması açısından önemli buluyoruz. Türkiye’nin çağdaş sanat sektörünü etkileyecek kıymetli bir adım. CI Bloom’un uzun vadede Türkiye sanat piyasasının büyümesinde ve gelişmesinde çok önemli bir rol oynayacağını düşünüyoruz. Biz de Ka olarak son dönemde sanatçıları, küratörleri, koleksiyonerleri ve sanat meraklılarını birbirine bağlayan destekleyici bir ekosistem oluşturmak için adımlar atmaya başladık. Bu yüzden CI Bloom’un bir parçası olmak mutluluk verici.

KOLİ Art Space

1. KOLİ Art Space’i ben Elçin ve partnerim Yasemin, 2021 yılında pandeminin bitmesine yakın bir dönemde kurduk. İki yıl kadar Kadıköy Yeldeğirmeni’nde konumlanan köşe bir mekânda devam ettik ve bu süre içerisinde 14 sergi, bir sürü performans, workshop, konuşma, parti, tiyatro oyunu ve başka inisiyatiflerle iş birlikleri gibi çok çeşitli etkinlikler gerçekleştirdik. Türkiye’deki ekonomik koşullar bizi her zamankinden daha fazla zorlamaya başlayınca, yine Kadıköy’de başka bir inisiyatif olan NOKS Art Space ile güçlerimizi birleştirdik ve aynı mekânı kullanmaya karar verdik. KOLİ’nin anlayışının en başından beri, klasik sanat galerisi gibi bir “beyaz küp” olmanın ötesinde, değişken, sokak ile bütünleşen, aynı bir koli gibi bozulup yeniden yapılabilen, taşınabilen, deneysel bir alan olmasını arzuladık. Bu anlamda da hep birlikte üretmeye her zaman açığız ve kâr amacı gütmeyen, bağımsız bir çalışma, üretme ve sergileme alanına imkân sağlamaya çalışıyoruz. KOLİ aynı zamanda feminist ve kuir sanata ve bu bağlamda üretim yapan sanatçılara odaklanan bir yapı, kapsayıcılık ve çeşitlilik bizim çok önemli. Kendi hayat deneyimizden yola çıkarak, bağımsız ve kuir sanatçıların sanat alanında sansürlenmeden, kimliklerinden dolayı dışlanmadan var olabilecekleri ve birliktelikten beslenebilecekleri bir platform olmaya çalışıyoruz.

2. KOLİ’yi  bir manifestodan yola çıkarak oluşturduk; amacımız en başından beri feminist ve kuir sanatçıların görünürlük mücadelesinde aktivist bir rol almak ve birliktelik hissine ortak olabilmek oldu. Bu bağlamda işleri beden, cinsiyet ve kimlik temaları etrafında dolanan, bağımsız kuir sanatçıları seçtik ve işlerin özellikle disiplinlerarası olmasına özen gösterdik. Seçkimizde, Mert Çağıl Türkay’ın porselen tabaklar üzerine uyguladığı cyanotype baskıları, farklılık politikasını temsil eden silik, akışkan portreler ve erkek imgeleri üzerine kurgulanmıştır; Okyanus Çağrı Çamcı yağlı boya tuvalleri ile korku sinemasında bahsedilen “sona kalan kızları” kuir bir dille ele alır; Seçkin Tercan’ın doğa ve beden arasında fantastik bir boyut açmayı amaçladığı 3D fotoğrafları; Yasemin Kalaycı’nın kuir aşka ithafen oluşturduğu görsel günlük serisi; ben Elçin Acun’un ötekileştirilen bedenlerin şehri işgal ettiğini hayal ettiği video enstalasyonu ve Yaz Taşçı’nın normatif olmayan bedenlerin ve cinselliklerin gücünü yansıtan resmi yer alıyor. Ayrıca sanatçılarımıza ait fotoğraf kitapları ve İlkin Zeybek’in “marjinallikler bizim normalimiz” fikrinden yola çıkarak ve hem sanatçı hem de self-publisher olarak yayımladığı Zed Fanzin’de standımızda yer alacak.

3. Cl Bloom’a bu yıl ilk defa katılmaktan dolayı çok mutlu ve heyecanlıyız. Böyle bir organizasyonda olmak KOLİ’nin tanınırlığı için çok büyük bir fırsat. Sonuçta Türkiye’deki sanat alanının tüm aktörleri bu fuarı ziyaret ediyor. Ayrıca yabancı küratörler ve bizim gibi bağımsız inisiyatiflerle bağlantısı olan kişilerle tanışıp iletişim kurmayı umuyoruz. Eminim ki fuarda edineceğimiz tanışıklık ve deneyim bize başka kapıları aralamak için önayak olacaktır.

​4. Cl Bloom’un çağdaş sanatı teşvik etmek, Türkiyeli ve uluslararası sanatçıların bir araya gelmelerini ve Türkiye sanat alanının küresel sanat dünyasıyla bağlantısını sağlamak için önemli olduğunu düşünüyorum. Fuarda birçok farklı sanat işini bir arada görme imkânı buluyoruz ve dünyanın farklı yerinden gelen sanatçı, galerici, koleksiyoner ve sanat profesyonellerinin yakından takip ettiği bir fuar bu yüzden Türkiye’deki sanat sektörünün gelişmesine katkısı göz ardı edilemez.

sub

1. 2017 yılında Çanakkale’de atıl bir mekânın dönüşümü üzerinden gelişen bir motivasyonla, özellikle gençlerin kendini özgürce ifade edebileceği alternatif ve güvenli bir alan yaratma ihtiyacıyla başladı sub. Kültür-merkezlerinin ötesinde canlı bir etkileşim ortamının eksikliğini, öğrenim amacıyla büyük şehirlere taşındığımızda gördük. Mutlaka hatırlarsınız, 2016 İstanbul’un ilk kez göç verdiği yıl; biz de Çanakkale’de büyümüş bir grup genç, bu güzel kente geri döndük.  

Sıfırdan bir mekân üretmekle başladık; kapısı dahi olmayan bir mekâna konuşlanmıştık. Tuvaletiyle, mutfağıyla, her bir işlevini baştan tasarlayacaktık. Bu yeniden kurgu hâlini mekânın adil kullanımını gözeterek yapmayı seçtik. Atık suyun olmadığı ve geri/ileri dönüşüm pratiklerinin araştırıldığı bir mekân ürettik. 

2018-2019 yıllarında ilk projemiz RJNR ile açık çağrılar aracılığıyla konuk ve lokal programları kapsamında etkinlikler düzenledik. sub, ikamet, üretim ve sergileme alanı olarak disiplin ayırt etmeksizin yüzlerce sanatçının karşılaştığı bir alan oldu. 

2020’den bu yana, bir ekoloji/hafıza/haritalama projesi olan “!!!” üzerinden hareket ediyoruz. “!!!” ile yereli; bulunduğumuz coğrafyayı, coğrafi-merkezli bir özne olarak düşünebilmeye ve buna katkı yapacak kültürel üretimler gerçekleştirmeye çalışıyoruz. 

Gençlerin bugün ve geleceklerine dair karar verme pozisyonlarına katılımlarını destekliyoruz; dolayısıyla temsilin ötesinde katılımcılığı benimsiyoruz. Kar amacı gütmüyoruz; dolayısıyla satış kaygısı ile hareket etmiyoruz. Faaliyetlerimizi projelendiriyoruz ve açık çağrılar aracılığıyla fonlara başvurarak kaynak geliştiriyoruz. Zaman zaman sanatçı bağışları ve eser devirleri ile kaynak da yaratıyoruz; fakat burada sanatçının motivasyonu belirleyici oluyor.

Pandemi süresince mekânsal etkinliklerin kısıtlandığı süreçte farklı refleksler edindik. Erişilebilirliği önceliyoruz ve kamusal etkinlikler, yerleştirmeler gerçekleştiriyoruz. sub sanatın toplumsal dolaşımında yeni kanallar keşfetmek isteyen herkese açık bir kapı.

2. 2019’dan bu yana coğrafi-öznenin hafızasını ekolojik varlık ve süreçlerle olan ilişkileri bağlamında dönüştürmeye odaklanan “!!!” projesi inisiyatifte aktif, bu proje adından da anlaşılabileceği gibi bir kriz projesi. Çanakkale bölgesinde güncel kritik sorunları tespit etmek ve ihtiyaçlara yanıt vermek konusunda yetersiz kalan ana-akım çıkmazını aşarak güncel kritik sorun ve çözümlere odaklanan modelleri tartışmak ve eylemliliği artırmak hedefi taşıyor. Bugün 3 yılı aşkın sürekliliğiyle sub bünyesinde bir metodolojiye evrilmiş olan “!!!” kapsamında ürettiğimiz haritalama projeleri fuarda büyük bir yer kaplayacak.

Bunlardan ilki, 2021’de Yeldeğirmeni Sanat Merkezi’nde gerçekleşen Mahalla Festivali, Salınışlar’da sergilenen; katılımcıların göç yollarını işaretlediği Dünya’nın en büyük tersine dönmüş su haritası, fuarda da katılıma açık olarak sergilenecek. 

Bu haritaya eşlik eden bir diğer harita, bir Avrupa Birliği Projesi olan CultureCIVIC: Kültür ve Sanat Destek Fonu ile finanse edilen “Geldi Gelecek” projesi kapsamında henüz ürettiğimiz bir Çanakkale haritası. Bu haritalara eşlik eden video ve seslerle beraber, bazı seramik üretimler de alanda olacak. 

3. sub’ı fuarda bir denizaltı gibi düşünebiliriz. Denizaltılar nadiren suyun üstünde görünürler. İlk defa bir fuarda yer alacağız. Bu 5 gün içerisinde gerçekleşecek karşılaşmaların yeni olasılıklara zemin hazırlayacağını öngörüyoruz. 

​4. Adil rekabet ortamlarının yaratılmasına zemin hazırlaması dileğiyle; hem merkezlerde, hem merkezin ötesinde varlığını sürdüren kültürel oluşumların karşılaşması açısından heyecan verici olabilir. Karşılaşmalar her zaman iyidir, özellikle belki de ortak hareket etmenin önemini kavradığımız bugünlerde. 

CI Bloom hakkında daha fazla bilgi almak için wwww.contemporaryistanbul.com’u ziyaret edebilirsiniz, biletler hakkında daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

​CI Bloom’un bu yılki 4 genç katılımcı galerisi ile gerçekleştirdiğimiz söyleşiyi de buradan okuyabilirsiniz.