Yeni, Genç, Ulaşılabilir Sanat: Mamut Art Project'15 by Akkök

Mamut Art Projects’in üçüncü yılı. Öncekilerden fark nedir, ne değişti? 

Aslında formatta bir değişiklik yok ama daha çok duyulduğu için geçmiştekilere göre bu yıl daha fazla, yaklaşık bine yakın başvuru aldık ve yurt dışından daha fazla katılımcı var.

Bu sene Mamut’taki en büyük farklılık ise sponsorumuz olması. Akkök’ün amacı Mamut’u büyütmek, dolayısıyla bu sıradan bir sponsorluk değil, bir işbirliği. Çok şanslıyız. Mesela bu sene ilk defa reklam verdik, bu da Mamut’u daha geniş bir kitleye duyurmak için çok değerli bir çalışma oldu.

Mamut’un genel formatına bakarsak, belirttiğim gibi formatı hiç değiştirmiyoruz. Tam tersine Mamut’un çok belirli çizgileri var ve hep o çizgilerde kalmasını istiyoruz. Tecrübe olarak ise; sanatçılarla ilişkiler, fiyatlandırma, başvuruları, sanatçıların özgeçmişlerini değerlendirebilmek ve jüriye doğru şekilde aktarabilmek konusunda ciddi bir deneyim edindik.

Öncekilere nazaran bu sene organizasyon bağlamında tüm seneye yayılacak bir programımız var. Seminerler, workshoplar, partiler bütün yıla yayılacak. Her şeyi en profesyonel seviyede yapıyor, ama ruh olarak amatör kalmasını istiyoruz. O yüzden yan sponsorluk anlamında ücret karşılığı gelen teklifleri de reddettik. Mamut olarak mekân, sergileme şekli, sanatçılar ve koleksiyonerle ilişkimizde sanatla iç içe samimi bir ortam sunmaya çalışıyoruz.

Peki başvurular nasıl bu yıl? Nasıl duyuruyorsunuz?

Başvuru döneminde sadece Facebook paylaşımları yapıyoruz ama bir şekilde çok büyük bir kitleye yayılıyor. Sitemiz ve başvurularımız İngilizce ve Türkçe. Başvurmak isteyen sanatçılar, başvuru süreci ile ilgili detayları web sitemizden ve Facebook’tan görüyor. Başvurularımız her sene giderek artıyor. Bu sene Mamut üçüncü senesinde olduğu için daha çok kişi tarafından biliniyor, dolayısıyla bu başvurulardaki artışı da etkiledi diye düşünüyorum. Ek olarak, Mamut olarak tüm süreç boyunca sanatçıların haklarını koruyoruz. Bu bizim için çok önemli. Sanatçıların da bu noktada farkındalıklarını geliştirmelerini istiyoruz.

Bir daha hatırlarsak; nedir başvuru koşulları?

Mamut Art Project’i biz aslında kariyerinin başındaki gençler için düzenliyoruz. Ancak, daha önceki yıllarda karma sergilere katılan, galeriler ile birlikte çalışan, Mamut Art Project’e seçilmiş sanatçılarımız oldu. Önümüzdeki yıllarda, başvuru şartlarımızı biraz daha sıkılaştıracağız. Amacımız, henüz galericilerle ve koleksiyonerlerle tanışmamış sanatçılarımıza fırsat vermek, onlara olanak sağlamak.

Jüri tarafından bakarsak, başvuran kişinin düzenli sanatsal üretim yapması önemli değerlendirme kriterlerden bir tanesi. Mesela bakıyoruz başvuran kişi 2009’da bir sergi yapmış ve bu sergide sergilediklerini Mamut’a göndermiş. Sonrasında yapılmış başka bir çalışma da yok. Jüri bu noktada tabii olumlu değerlendirmiyor.

Başvurular nerelerden geldi çoğunlukla? Fotoğraf başvuruları oranı nedir merak ediyorum.

İstanbul, Ankara, İzmir ve artı otuz dört ilden başvuru aldık. Ayrıca bu sene yurt dışından; sekiz - on farklı ülkeden de başvurular var. Sadece o ülkede yaşayan, oraya ait kişilerden değil, Türkiye’den bu ülkelere gitmiş ve orada yaşayan sanatçılardan ya da burada Istanbul’da yaşayan yabancı sanatçılardan da başvurular var. Ama şunu unutmamak lazım Mamut lokal ve burayı desteklemek üzere gerçekleştirilen bir proje. İleride yurt dışında da Mamut Art Project olabilir ama hep lokal olmalı. Mesela Londra’da olacaksa, Londralı sanatçıları keşfediyor olmalı. Burada yaşayan Türkiyeli olmayan sanatçıların yer alması da yine burada bir yaşam kuruyor olmaları, burada yaşıyor olmaları ile ilgili.

Mamut’ta bu yıl çok fazla fotoğraf var. Elli altı standın on dörtü fotoğraf, fotoğraf üstü müdahale, lightbox’larla dolu.

Peki jüri / danışma kurulunu her yıl neye göre seçiyor, belirliyorsunuz?

Farklı kategorilerden, farklı alanlardan isimler jüri olarak yer alıyor Mamut’ta. Sanatçı, sanat danışmanı, koleksiyoner, yazar, küratör, akademisyen gibi... Jüri olabilecek bu farklı alanlardan isimlerden oluşturduğumuz bir havuzumuz var. Çoğunlukla bu havuz üzerinden ilerliyor.

Bu havuzdan isimleri oluştururken, farklı noktalara dikkat ediyoruz. Mesele mutlaka kadın erkek karışık olması lazım. Diğer yandan birbirleri arasındaki uyum nasıl olacak, hani birazcık farklı görüşler olabilecek mi, kısmı önemli. Bu sene, bu üçüncü seferinde çok farklı görüşlerden bir jüri var ve eserleri değerlendirme de aynı oranda farklı oldu.

Bilinçli koleksiyonerle çalışmaya çalışıyoruz, aksi takdirde çok da adil olacağını düşünmüyoruz. Bugüne kadar çalıştığımız küratörler çok inanılmaz küratörler ve böyle de devam ediyor. Özellikle sanatçı jürimizi belirlerken farklı medyumlardan sanatçılar olmalarına dikkat ediyoruz. İlk sene Nil Yalter’di, ikinci sene Ali Kazma’ydı. Mesela Ali Kazma ile çok fazla video başvurusu geldi. İnci Eviner’in sanatçı olarak jüride bulunduğu bu sene ise çok fazla çizim ve desen başvurusu aldık ve video çok az aldık. Sanatçı jürimizi seçerken hep değişik mediumları kullanan sanatçılar olsun istiyoruz.

Hem etrafımızda önemli isimler olması, hem oluşturduğumuz bu havuz dolayısıyla çok zor olmuyor karar vermek. Bu yıl jürimiz İnci Eviner, Osman Erden, Eda Kehale Argun, Başak Şenova, Agah Uğur’dan oluşuyor.

Sanatseverle direkt iletişimin yanında sanatçı ile direkt iletişim Mamut zamanı yanı sıra, sonrasında nedir?

Bizim zaten başvuru şartlarımızda sanatçıya ne sağladığımız, neler sağlayamadığımızla ilgili detaylar belirtiliyor, dolayısıyla sanatçı baştan ne sunduğumuzu biliyor. Prodüksiyon kısmına karışmıyoruz ama koleksiyonerlere ulaştırılması konusunda nakliye vb. masrafları olabildiğince yardımcı olmaya çalışıyoruz. Elli altı tane sanatçı ve inisiyatiften bahsediyoruz. Bizim tüm prodüksiyonu karşılamamız imkansız. Aldığımız komisyon oranı %33 olduğu için her şeyi karşılayamıyorduk. Sanatçıya, koleksiyonere ve Mamut’a karşı olabildiğince adil olmaya çalışıyoruz.

Sırası ve sonrasını konuşacak olursak; sanatçılara başvuru sürecinde gerekirse portfolyosunu bile hazırlamaya yardım ediyoruz. Daha sonrasında da ilişkimiz devam ediyor. Bizi hâlâ 2013 sanatçılarımız arar, hali hazırdaki aldıkları teklifler, projeleri ile ilgili fikir alırlar. Bunun yanı sıra mesela bir küratör, galerici diyor ki ‘karma sergi yapacağız’. Mamut sanatçılarından önerilerde bulunuyoruz, bazı galeriler arayıp iletişim bilgilerini istiyor sanatçıların, mutlaka yardımcı oluyoruz.

Bir de bu sene 2013-2014 sanatçılarımızla bir araya gelsinler kaynaşsınlar diye bir sanatçı buluşması yaptık. Mamut’ta yer almış sanatçıların sergilerini, projelerini takip ediyor paylaşıyoruz. Hatta bununla ilgili bir yayın, newsletter yayınlamayı düşünüyoruz çünkü çok ciddi bir kariyer devamlılığı oldu ve biz bunu tabii ki göstermek istiyoruz. Bir hayalimiz de internet sitemizde öyle bir database yaratalım ki devamlı güncellensin, insanlar sanatçıları takip edebilsinler. 

Peki Mamut Art Project’in yan etkinlikleri olacak mı? Gelecek planları nedir?

Önceki bir Mamut esnasında seminer düzenlemeyi denedik. Fakat fuarlarda da görüyoruz ki, bu tarz geniş kapsamlı organizasyonların yan etkinliklerinde, seminerlere vs. katılım düşük oluyor. Etkinlik ne kadar önemli ve değerli olursa olsun, büyük organizasyon içerisinde görülmeyebiliyor. Dolayısıyla hem Mamut’u hatırlatmak için hem de katılımı daha planlı yapabilmek için etkinliklerimizi seneye yaymaya karar verdik. Özellikle öğrencilere yönelik, portfolyo hazırlamak, sözleşmede nelere dikkat etmek gerekir, bir sergi projesine nasıl bakılmalı nasıl hazırlanmalı gibi konular üzerine ücretsiz seminerler düzenlemek istiyoruz.

Her sene bir parti planımız var. O genç ruhu dinamik tutmak istiyoruz hep. Bienale gelen konukları koleksiyonerlere de sanatçılarımızı tanıtmak için bienal sırasında bir Mamut etkinliği olabilir diye düşündük.

Bir yandan yurt dışı araştırmalarına başladık acaba başka bir yerde Mamut nasıl olur diye. Önümüzdeki Mamut Art Project’i atlattıktan sonra bakacağız...

Mamut Art Project'14  Seren Kohen ile röportajımız için http://www.artfulliving.com.tr/haber_detay/1035/ulasilabilir-sanat-zamani