Kendi Şarkısını Söyleyen Balina

Dünyadaki en yalnız canlı olduğunuzu hayal edebiliyor musunuz? Ne kadar konuşsanız da kimsenin sizi anlamadığını, “belki benim gibi birini bulurum” umuduyla uçsuz bucaksız dünyada sürekli yol aldığınızı? Peki, size bu canlının zaten var olduğunu ve uzun yıllardır okyanusun ortasında yalnız, iletişimsiz yaşadığını söylesem bana inanır mıydınız? Onun adı 52 Hertz Balinası ve o, dünyanın en yalnız canlısı.

​Onun bir sesi, hatta durmadan söylediği bir şarkısı da var ama çıkardığı yüksek frekans yüzünden diğer balinalar onu anlayamıyor. Türünün tek örneği olan 52 Hertz Balinası yalnızlığıyla bizleri hüzünlendirirken, pes etmeden arayışına devam eden mücadeleci ruhuyla birçoğumuza da ilham kaynağı oluyor. Günışığı Kitaplığı’nın yayımladığı ödüllü roman Mavi55’in yazarı Lynne Kelly de onlardan birisi. Kelly, 52 Hertz Balinası’ndan ilham alarak yazdığı, gerçekle kurgunun iç içe geçtiği Mavi55 adlı kitabıyla çocukları, dünyanın en yalnız balinasıyla sağır bir kızın büyülü buluşmasına davet ediyor.

Yazar, okurlara yalnızlığın sadece biz insanlara mahsus olmadığını gösterirken aynı zamanda arkadaşlığın, yoldaşlığın ve iletişimin yeni yollarını da keşfediyor. Kitap genellikle Iris’in hayatına odaklansa da, aralarda balina Mavi 55’in de yaşantısına tanık oluyoruz. Bu iki karakter odaklı kurgusuyla, okura, iki yaşam arasındaki paralelliği ve hislerin benzerliğini kolaylıkla geçiriyor. Bir yanda sağır olduğu için dilin sınırlarına takılmış Iris’i, bir yanda da şarkısının frekansını tutturmakta zorlanan balinayı okuyup, bu ikilinin çok da farklı olmadığını fark ediyoruz: Her canlı duyulmak ve anlaşılmak ister.

Romanın ilk sayfasından itibaren Iris, okurlara tutkularının peşinden gitmeyi gösteriyor. Karşısına çıkan hiçbir engelde yılmayan Iris, pes etmemenin ve cesaretin insana getireceği mutluluğu ve tatmini de deneyimliyor. Yeni dostluklar kurma, çok yakınındaki birini yeni baştan tanıma, hatta bilmediği yönlerini keşfetme, dünyaya ve canlılara dair yeni bilgiler edinme gibi kazanımlarla yola devam eden Iris, sonunda çabasının karşılığını alarak Mavi 55’le buluşuyor.

​Üstelik bu hikâyenin tek inatçı karakteri Iris değil. Mavi 55 de tıpkı Iris gibi okyanusun ortasında hiç durmadan sesini duyurmaya çalışıyor ve bu uzun bekleyişin karşılığını alıyor. Sonunda onu da birilerinin dinlediğini fark ediyor.

Iris’in okul yaşamında, evde ve günlük hayatındaki mücadelesine tanık olmak, sağırlar için de güzel bir temsil sunuyor. Roman, toplumdaki “öteki” ve “farklı” kabul edilen bireylerin gündelik hayatta karşılaştıkları engeller kadar bu farklılığın zenginleştirici yanlarını da ustalıkla işliyor. Aynı toplumda yaşayan her canlının birbirini anlamak için çabalaması gerektiğinin altını çiziyor. Bunu yaparken de hem kontrollü hem de kişisel sınırlara saygılı bir yol izlenmesi gerektiğini vurguluyor. Iris’in sınıf arkadaşlarıyla olan diyalogları bu anlamda çok dikkat çekici.

Lynne Kelly’nin bu anlamlı romanı, çocukların hem kendilerine hem de yaşadıkları topluma bakış açılarını sorgulatıyor. Gerçekçi karakterleri ve sürükleyici kurgusuyla, her yaştan okurun içini ısıtan bir mücadeleyi dillendiriyor. Asla pes etmemenin önemini hatırlatırken, farklılıkların, sevmek ve iyi iletişim kurmak için engel olamayacağını gösteriyor. Keyifli ve akıcı bir anlatım sunan yazar, sık sık altını çizmek isteyeceği cümleler hediye ediyor okura.

​“Orada, birlikteydik. Onu bulmuştum. Benim için ne ifade ettiğini asla bilemeyecekti, ama hiç sorun değildi. Ben onun dilini konuşmuyordum, onun da onarılması gerekmiyordu. Kendi şarkısını söyleyen balinaydı o.” Mavi 55