Nichita Stanescu

Nichita Stanescu

Nichita Stanescu, 1933-1983 yılları arasında yaşamış Romanya’nın 20. yüzyılda yetiştirdiği en  önemli şairlerden biri, aynı zamanda yazar ve makalecidir. 1963 yılında ilk yurt dışı seyahatini Çekoslavakya’ya yapmıştır. Bundan üç yıl sonra  “11 Ağıt” (11 Elegie) adlı eserini yayınlamıştır. “Necuvintele”(Dile Getirelemeyen) adlı eseriyle Romen Yazarlar Birliği’nin şiir ödülünü kazanmıştır. 

“Lucefarul” dergisinde Adrian Paunescu ile birlikte şef redaktör olarak çalıştıktan sonra 1970 yılında Nicolae Breban’ın yönettiği “Romania Literare” dergisine şef redaktör olmuştur. 1978 yılında yayınlanan “Epica Magna” adlı eseriyle Romen Akademisi’nin verdiği “Mihai Eminescu” ödülüne layık görülmüştür. Şair, uluslararası Herder Ödülü’nün kazanmasının yanı sıra 1980 yılında İsveç Bilim Akademisi tarafından Elitis, Firisch, Senghor ve J.L.Borges ile birlikte Nobel Edebiyat ödülüne aday gösterilmiş, fakat aynı yıl ödülü Yunan şair Odysseas Elitis kazanmıştır. 

Poezia

Poezia este ochiul care plânge.
Ea este umarul care plânge,
ochiul umarului care plânge.
Ea este mâna care plânge,
ochiul mâinii care plânge.
Ea este tapa care plânge,
ochiul calcâiului care plânge.
O voi, prieteni,
poezia nu este lacrima
ea este însuşi plânsul,
plânsul unui ochi neinventat,
lacrima ochiului
celui care trebuie sa fie frumos,
lacrima celui care trebuie sa fie fericit.

Şiir Sanatı*

Şiir sanatı ağlayan bir gözdür
Ağlayan bir omuzdur
Omuzun ağlayan gözüdür
Ağlayan bir eldir
Elin ağlayan gözüdür
Ağlayan bir ruhtur
Topukların ağlayan gözüdür,
Ah, siz dostlarım,
Şiir sanatı gözyaşı değildir
Ağlayışın ta kendisidir
Keşfedilmemiş gözün ağlayışı
Güzel olması gereken birinin
Mutlu olması gereken birinin
Gözünün yaşı.

Çevirmenin Notu:

* Şairin 1969 yılında yayınlanan “Necuvintele (Dile Getirilemeyen)” kitabından alınmıştır. Kitap aynı yıl Romen Yazarlar AkAdemisi Büyük Ödülü’nü kazanmıştır.

Alta Matematica

Noi ştim ca unu ori unu fac unu,
dar un inorog ori o para
nu ştim cât face.
Ştim ca cinci fara patru fac unu,
dar un nor fara o corabie
nu ştim cât face.
Ştim, noi ştim ca opt
împartit la opt fac unu,
dar un munte împartit la o capra
nu ştim cât face.
Ştim ca unu plus unu fac doi,
dar eu şi cu tine,
nu Ştim, vai, nu ştim cât facem.

Ah, dar o plapuma
înmultita cu un iepure
face o roscovana, desigur,
o varza împartita la un steag
fac un porc,
un cal fara un tramvai
face un înger,
o conopida plus un ou,
face un astragal...

Numai tu şi cu mine
înmultiti şi împartiti
adunati şi scazuti
ramânem aceiaşi...

Pieri din mintea mea!
Revino-mi în inima!

Alta Matematica

Noi ştim ca unu ori unu fac unu,
dar un inorog ori o para
nu ştim cât face.
Ştim ca cinci fara patru fac unu,
dar un nor fara o corabie
nu ştim cât face.
Ştim, noi ştim ca opt
împartit la opt fac unu,
dar un munte împartit la o capra
nu ştim cât face.
Ştim ca unu plus unu fac doi,
dar eu şi cu tine,
nu Ştim, vai, nu ştim cât facem.

Ah, dar o plapuma
înmultita cu un iepure
face o roscovana, desigur,
o varza împartita la un steag
fac un porc,
un cal fara un tramvai
face un înger,
o conopida plus un ou,
face un astragal...

Numai tu şi cu mine
înmultiti şi împartiti
adunati şi scazuti
ramânem aceiaşi...

Pieri din mintea mea!
Revino-mi în inima!

Alta Matematica

Noi ştim ca unu ori unu fac unu,
dar un inorog ori o para
nu ştim cât face.
Ştim ca cinci fara patru fac unu,
dar un nor fara o corabie
nu ştim cât face.
Ştim, noi ştim ca opt
împartit la opt fac unu,
dar un munte împartit la o capra
nu ştim cât face.
Ştim ca unu plus unu fac doi,
dar eu şi cu tine,
nu Ştim, vai, nu ştim cât facem.

Ah, dar o plapuma
înmultita cu un iepure
face o roscovana, desigur,
o varza împartita la un steag
fac un porc,
un cal fara un tramvai
face un înger,
o conopida plus un ou,
face un astragal...

Numai tu şi cu mine
înmultiti şi împartiti
adunati şi scazuti
ramânem aceiaşi...

Pieri din mintea mea!
Revino-mi în inima!