Geçmiş ve Bugün Arasında: “Bir Sinir Sistemi Romanı”

Lina Meruane’nin fiziği, nörolojiyi, genetiği ve psikolojiyi harmanlayarak alışkın olmadığımız dramatik bir bilim-kurgusu sunduğu romanı Bir Sinir Sistemi Romanı, Bengi De Sa Matos Paixao’nun çevirisiyle Timaş Yayınları’ndan çıktı.

Meruane, Şili’nin çalkantılı politik geçmişine yaslanarak bir ailenin sevgi, kırgınlıklar, sırlarla dolu hikâyesini anlatırken sinir sistemiyle galaksiler ve yıldızlar arasındaki paralelliği gözler önüne seriyor. Meruane, küçük bir evrenden, kahramanının bedeni üzerinden başlıyor her şeyi anlatmaya. Geçmiş ve bugün arasında seken kurgu mikro-evrenden makro-evren’e geçiş sağlıyor. Öte yandan hikâye başka bedenlerde de hastalıklar üzerinden genetik mirası, psikolojik bağların ve irsî bir tarihin varlığını da adım adım gözlemliyor. Meruane, kurduğu bu bağla insanlarda ve evrenin geri kalanıyla ortak bir genetik-fiziksel eğilimin olduğuna işaret ediyor.

Kitabın ana kahramanı Ella, doktora teziyle mücadele eden bir astrofizikçidir, hem kişisel hem de politik trajedilerle dolu geçmişin yükünü taşır. Kocası El, devlet şiddeti mağdurlarının vakalarını çalışan bir adli tıp uzmanıdır. Yazma tıkanıklığından bunalan Ella, kendini hasta olmayı dilerken bulur; böylece tezinde ilerleme kaydedememesine bir mazeret bulacaktır. Daha sonra doktorlarca teşhis edilemeyen gizemli semptomlar yaşamaya, sinir sistemini etkileyen ağrılar çekmeye başlar.

Ella’nın kaygısı arttıkça geçmiş girdap misali güçlü bir çekim etkisi yaratır ve ailenin diğer üyeleri hikâyenin odak noktasına yerleşir: Dul Baba, Üvey Anne, Üvey İkizler ve Öz Abi. Her birinin kendine has hastalık ve şiddet deneyimleri, onları hem bir arada tutan hem de atomize eden sistemleri açığa çıkarır.

​“Çünkü acı, canlı olmanın farkındalığı demekti. Bedenin dinlenmesi için biraz ölü ya da biraz sağır olmak gerekiyordu.”