Yalnızlık Sanatının Ustası Van Gogh

“Söylenen basit bir söz, bu konuda bende kesinlikle hiçbir değişikliğin meydana gelmediğini, içimde bir yara olarak durduğunu ve duracağını, yerli yerinde kaldıkça kapanmayacağını gösterdi bana. Aradan yıllar geçse de ilk günkü gibi kalacak.” – Vincent Van Gogh

​Yaşamı boyunca aidiyet duygusunu deneyimlemeye çalışan Hollandalı bir ressam Vincent Van Gogh. Van Gogh ailesinin yaşayan ilk ama Vincent isimli ikinci çocuğu. Daha çok küçük yaşlarda yeri doldurulamayan sevginin çaresizliğini annesinin gözlerinde tanıyan Vincent, bir kalbe sığabilmenin ve bir yere ait olabilme arzusunun peşine düştü. Tüccarlıktan din adamlığına uzanan bu engebeli ve düşüşlü yolun sonu resim yapmaya çıktı. Amatörce başlayan sanat hayatı, sadece sekiz yıl içerisinde sanat tarihine adını kazımasına yetti.

​Hayatında mesleğinden, yaşadığı şehire kadar pek çok şey değişirken tabii olan bir durum vardı; küçük kardeşi Theo Van Gogh ile olan sevgi bağı. Başarısını da başarısızlığını da sevgiyle kucaklayabilen ve hep yanında duran Theo. Yıllarca kalbinin ve aklının bir aynası niteliğinde yazdığı mektupların sahibi Theo…

Loving Vincent adlı film ise çentiğini tam olarak buraya atıyor… 1890 yılında intihar ederek ölen Vincent’ın ölümünden bir yıl sonrasına odaklanıyor ve Fransa’nın Aures-sur-Oise bölgesinde geçiyor. Vincent için pek kıymetli ve sanatçının tabloları arasında yer vererek ölümsüzlüğe kavuşturduğu insanlardan biri olan emektar postacı Joseph Roulin, oğlu Armand’a sanatçının son bir mektubunu veriyor. Mektup Vincent tarafından Theo’ya yazılmış. Armand bu son hatıranın Theo’ya ulaştırılması gerektiğine inanıyor ve yola koyuluyor.

Armand Paris’e ulaştığında, Vincent’ın ardından Theo’nun da öldüğünü öğreniyor. Vincent’ın ölümünden tam altı ay sonra… Sahipsiz kalan mektuba bir muhattap bulabilme umuduyla bu kez rotasını Vincent’ın yaşamının son dönemini geçirdiği Aures’e çeviriyor.

Burada Vincent’ın hayatını bir arada geçirdiği hatta modeli olan insanlarla tanışıyor. Çaldığı ilk kapı ise Dr. Paul Gachet oluyor. Vincent’ı aklı için tedavi etmeye başlayan Dr. Gachet’ın zamanla sanatçının aklına hayran kaldığı inkâr edilemez bir gerçek. Vincent’ın resimlerini taklit etmesiyle başlayan dostlukları şiddetli bir ayrılıkla son buluyor ve çok kısa bir süre sonra Vincent kendini vuruyor.

​Vincent’ın neden öldüğünün peşine düşen Armand görüyor ki, hayatındaki en büyük derdi ayrılık ve yalnızlık olan Vincent, bu duruma defalarca maruz kalmış. Yalnızlığa korkusunu dizginleyemeyen sanatçı, herkesin bildiği malum hikâyede olduğu gibi, yakın dostu ve ev arkadaşı Paul Gauguin şehri terkettiğinde dayanamayıp kulağını kesiyor. Kasaba tarafından dışlanmasına yol açan bu durum Vincent’ın yalnızlığına bir yenisini ekliyor. Her ne kadar kardeşine kendini iyi hissettiğine dair mektuplar yazsa da geçirdiği nevrotik krizler her defasında daha da ağırlaşıyor.

Armand film boyunca sanatçının hayattan bu ani vazgeçişinin nedenini arıyor. Zaman zaman bu vazgeçişin Vincent’ın kendi isteği dışında olduğu düşüncesine kapılsa da cevabını asla tam anlamıyla bulamıyor, tıpkı bizler gibi.

Loving Vincent, görsel teknik açısından alışılagelmiş animasyon çizgisinin dışında konumlanıyor. 125 ressamın, 65 bine yakın kareyi, Van Gogh’un tekniğini kullanıp tabloları canlandırılmalarıyla ortaya çıkmış. Vincent’ın en nadide çalışmalarını da böylece film boyunca görebiliyoruz. Açılış sekansını Van Gogh ile özdeşleşmiş Yıldızlı Gece eseriyle başlatan film, izleyiciyi Vincent’ın dünyasıyla tanıştırırken bir yandan da merağın peşine sürüklüyor. Bu nadide filmin yönetmeliğini ise Dorota Kobiela ve Hugh Welchman üstleniyor.

Sanat tarihi boyunca pek çok sanatçının akıl hastası olarak değerlendirildiği, intihar ettiği bilinir. Van Gogh bu statüye hem çok yakın hem de çok uzak denebilecek bir sanatçı. Film ise bu durumun kanıtı olabilecek nitelikte.

Loving Vincent filminde, defalarca Vincent’ın neden gittiğine farklı yollarla cevap arıyoruz, bu cevap için belki de, önce onun sorduğu bir soruyu yanıtlamalıyız:

“Yeryüzünde verilecek bir savaş olduğu doğruysa, o bezginlik duygusu ve başın yanıp tutuşması, uzun süredir mücadele ettiğimizin bir göstergesi değil midir?” – Vincent Van Gogh