Geleceğe Hazır Bir Galeri: Artcrowdistanbul

Son bir yıldır pandeminin de etkisiyle sıkça çevrim içi platformlardan, çevrim içi etkinliklerden bahseder olduk. Konserler, oyunlar, seminerler, festivaller, sergiler... Pek çoğu çevrim içi platformlara taşındı. Geçtiğimiz eylül ayında sanatseverler yeni bir çevrim içi sanat ve tasarım galerisi olarak faaliyetlerine başlayan Artcrowdistanbul ile tanıştı. Şanel Şan Sevinç'in 10 yılı aşkın küratörlük, sanat ve tasarım deneyimiyle kurulan Artcrowdistanbul sergiler, sanatçı ve sanat danışmanlığı, tasarım yönetimi, etkinlik yönetimi, yayıncılık gibi konularda da hizmet veren çevrim içi bir galeri olarak yayın hayatına başladı. Galerinin ilk ev sahipliği yaptığı sergi Kezban Arca Batıbeki'nin daha önce hiç görülmemiş ve pandemi sürecinde, sergiye özel ürettiği 28 dijital fotoğraf-kolaj eserinin yer aldığı solo sergisi “Yolda II - On The Road II" oldu. 

Disiplinlerarası sanatçılara açık, çevrim içi bir sanat ve tasarım galerisi olarak geçtiğimiz eylül ayında hayatımıza giren Artcrowdistanbul'un hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz? Pandeminin Artcrowdistanbul’un hayata geçişinde tetikleyici etkisi oldu mu?

Artcrowdistanbul mekâna, bölgeye, ülkeye bağlı kalmadan, sınırsız bir şekilde sanatın sadece merkezde, İstanbul’da değil, tüm ülkede periferi için de ulaşılabilir hâle getiren demokratik bir ortam sunmak amacıyla, 2018 tarihinde temelleri atılmış bir galeridir. Yani, yaşadığımız pandemi sürecinden çok önce… Tabii bu süreçte çevrim içi kanallara olan ilgiyi de arkamıza aldık ama planlarımız içinde pandemi yoktu. Ayrıca kişisel olarak da benimsediğim Türk sanatını dünyaya duyurmak hedefine hizmet etmek üzere sınırları aşan bir mecra yaratmak fikri de ateşleyici güçlerdendir. Galerimiz yabancı ortak destekleri ile de yakın zamanda yurt dışında projeler düzenleyecektir.

Çevrim içi sanat galerisi olarak nasıl bir yapı kuruldu? Klasik anlamda bir galeriyle benzer olduğunuz ve sizi ayrıştıran noktalar neler?

Artcrowdistanbul Online Galeri, sanatı kitlelere ulaştırma hedefiyle yola çıkmış, gerçek bir galeri kurgusunda ama sanal ortamda görüntülenebilen bir sanat galerisidir. Açılışını Türkiye güncel sanatının değerli ismi Kezban Arca Batıbeki’nin solo sergisi “Yolda II-On The Road II” ile yapan galerimiz kullanıcı dostu altyapısı ile, gerçek bir sergi salonundaymışçasına sergiyi gezebilmekte, eserleri inceleyebilmektesiniz. Sergi açılış günlerimizden iki gün önce koleksiyonerlere özel VIP açılış etkinliği de düzenlemekteyiz.

​Farklı online galerilerin aksine, kullanım kolaylığı, minimal yapısı ile Artcrowdistanbul her sergiye özel olarak tasarlanan mimarisi ile de merak uyandırmaktadır. Kezban Arca Batıbeki’nin sergisi “Yolda II-On The Road II” ismini taşıyordu ve yolda olmaya özlemi içeriyordu, bu sebeple tasarımcı ekibimiz, tüm duvarları iki şeritli bir yol kurgusuna soktu. Ayrıca uzun zamandır birlikte olduğumuz işinin profesyoneli bir danışma kurulumuz var. Bu noktalarda klasik galeri yapısına benziyoruz ancak, ziyaretçilerin dilediği zaman ve her yerden tüm cihazlardan sergiye ulaşabilir olması klasik yapıdan ayrışan noktamız. Global ölçekte de tüm dünyadan izleyici çekebilmemiz büyük bir avantajımız. Hâlihazırda galerimizin yüzde 25’lik izleyici oranı yurt dışından gelmekte. Yine ayrıca fiziki hiçbir galerinin rakibi değiliz, aksine galerilerle yapabileceğiz iş birliklerine, eş zamanlı sergilere ve ortak projelere her zaman açığız.

Pandemiyle birlikte fiziksel sergi ziyaretleri zorlaşınca çekimlerle bu sergiler çevrim içi ortama taşındı. Ama bildiğimiz kadarıyla Artcrowdistanbul, fiziksel bir mekâna sahip değil. Fiziksel ortamdan çekimlerle yaratılmıyor. Eserlerin dijital ortama aktarılması ve sergi kurulum aşamaları nasıl gerçekleşiyor?

Sanatın çevrim içi platforma taşınması, sanat eseri ile izleyicinin baş başa kalıp onun aurasını hissedebilme deneyimini ortadan kaldırdığı için; hiçbir zaman gerçekten bir galeride olma ve tüm duyularınızla eserleri hissetme şansı sunamayacaktır. Ancak birbiri ardına açılan ve kapanan, izlemeye yetişemediğimiz sergileri, hiç sergi gezme şansı olmayan kişiler ya da yoğun tempoda çalışan ama sanata ulaşmak isteyen meraklıları düşünürsek çevrim içi platformlar sanat adına artı bir değer yaratacaktır. Hele ki içinde bulunduğumuz şu pandemi günlerinde sanat bize nefes aldırmaya bu sayede devam edecektir.

​Bu noktada Artcrowdistanbul gerçek mimari bir plan üzerine inşa edilmiş, dijital ortamda mekânı yaratılmıştır. Sergiyi gezerken mimari plan üzerinde nerede olduğunuzu da görebilirsiniz. Eserlerin yüksek çözünürlüklü profesyonel çekimleri tamamlandıktan sonra galeri duvarları üzerinde belirlenen noktalara yerleşimleri sağlanmakta, her sergiye özel olarak da duvarları tasarlanmaktadır. Dilenirse ses ve video gibi farklı medyumlarda sergi alanına eklenebilmektedir.

İlk serginiz sizin de bahsettiğiniz gibi Kezban Arca Batıbeki’nin “Yolda II-On The Road II” adlı solo sergisi oldu. İlk sergiye nasıl karar verdiniz? Nasıl gelişti bu süreç? 

Artcrowdistanbul olarak başlangıç sergisi çok önemliydi benim için. Türkiye’den ve dünyadan pek çok isim aklımızda vardı ve görüşmek istiyorduk. Konuyu danışmanlarımızdan Cueartspace kurucularından Aslı Biçer’e götürdüm ve kendisinden ilk sergiye küratörlük yapmasını istedim, onun önerisi Kezban Arca Batıbeki ile çalışmaktı ve harika bir çalışma ortaya çıktı. 

Kezban Arca Batıbeki’nin sanal bir galeride yer almak konusunda fikirleri nelerdi? Serginin ortaya çıkışı sırasında nasıl bir iletişim sürdürdünüz?

Kendisiyle gerçekleştirdiğimiz Instagram özel röportajından direkt kendisinin sözlerini aktarmak isterim: “Pandemi süreci başlayıp, evden çıkamayacağımız kesinleştiğinde, bu süreyi değerlendirmek için kendime bir iş yaratmak durumundaydım. Fotoğraf çalışmalarım için gereken tüm ekipmanım evde olduğu için şanslıydım ve çalışmalara başladım. Başlarken tam olarak ne üzerinde çalışabileceğimi bilmiyordum. Bu sırada sosyal medyada arkadaşlarımın paylaştığı geçmiş anıları içeren fotoğrafları gördükçe neden ben de geriye dönüp arşivimdeki fotoğraflar değerlendirmiyorum diye düşündüm ve "On The Road II" serisi ortaya çıktı.”

​Tam da bu noktada Kezban Hanım sergi teklifini kabul ediyor ve ekliyor: "Aslı ve Şanel, Artcrowdistanbul Online Galeri için bir sergi teklifiyle geldiklerinde, bana da çağdaş akımlara uyum sağlamak adına yeni bir kapı açılmış oldu. Zaten bu dönemde online sergiler dışında başka bir faaliyet olanağı pek de mümkün olmadığından zamanlama çok yerindeydi. "Yolda II" başlıklı sergimiz üzerinde gerçek bir galeri sergisine hazırlanırcasına ciddi bir şekilde çalıştık, çok iyi bir sergi tasarımı yapıldı. Online kuşağından biri değilim. Bir sergiyi galeride gezmek gerektiğini düşünürüm. Ancak şu an öyle bir şansımız olmadığına ve online sanat yaygın bir şekilde galeriler ve sanatçılar açısından kabul edilebilir göründüğüne göre bu süreç devam edecektir. Çağın gerçeklerine bağlı olarak pandemi sonrasında da çalışmalarımıza zaman zaman online olarak devam edeceğimizi düşünüyorum.”

“Yolda II-On The Road II” sergisi fotoğraflardan oluşuyordu, dijitalde biraz daha alışkın olduğumuz bir disiplin. Peki diğer disiplinlerin sergisi nasıl mümkün olacak? 

Fotoğraf sergisi şüphesiz sunum açısından paralel bir dile sahip olduğu için çevrim içine kolay adapte oluyor ama diğer disiplinler için de çalışmalarımız olacak. Yüksek çözünürlüklü, 360 derece çekimlerle diğer disiplinleri de göstermek mümkün. Bunun yanı sıra galerimizde video, ses ve performans gibi farklı medyumlara da açık olacağız.

Henüz gösterimi devam ediyorken sormak isterim sergiye katılım, ziyaretçi durumu nasıl, ziyaretçi deneyimleri konusunda nasıl dönüşler aldınız?

Çok çok iyi dönüşler aldık, gerçekten bu bizi çok mutlu etti. Açılış tarihimiz olan 16 Eylül’den bu yana 10 bin kişiye yakın izlenme oranına ulaştık. Galerimiz %75 Türkiye’den %25 yurt dışından izleniyor. Yine izleyicilerimizin büyük bölümü sergiyi cep telefonlarıyla gezmekte. Şu anda sergiyi gezen kitle, 25-40 yaş arası, beyaz yakalı, teknoloji diline hâkim, dünyayı tanıyan ve sanatı global olarak takip eden yeni nesil genç koleksiyonerler olarak dikkat çekiyor.

Sahiden oldukça iyi bir katılım olmuş, çok sevindim. Peki başlangıç açısından ilk sergi deneyiminizi, bu sergiyi Artcrowdistanbul açısından nasıl değerlendirirsiniz? 

Daha gidecek çok yolumuz var ancak satışların umduğumuzdan fazla olması, yurt dışı partnerlerimizin heyecanı, yeni iş birlikleri için ilk görüşmelerin yapılmış olması gibi gelişmelerle beraber ilk deneyimimizi başarılı buluyoruz.

Çevrim içi galeri fikrini sanatçılar nasıl karşılıyorlar, yer almak konusunda ne düşünüyorlar?

Sanatçılar, eserlerinin sunumunun, tanıtımının ve konumlandırılmasının layıkıyla yapıldığı bir platformda yer alarak, yeni kitlelere ulaşma, yurt dışı ile bağlantılı olma ve sergilerinin web sitemizin “Geçmiş Sergiler” başlığı altında ne zaman istenirse tekrar gezilebilecek olması gibi olanaklara sahip oluyorlar. İçinde bulunduğumuz pandemi süreciye birlikte de çevrim içi sergilere pozitif bakıyorlar ve içinde yer almak istiyorlar.

Cevabını merak ettiğim konulardan biri de eser satışları. Bu nasıl mümkün oluyor? Eseri fiziki olarak görmek isteyenler oluyor mu? Nasıl bir yol izleniyor?

Eserle baş başa kalmak onun aurasını hissetmek her zaman önemini koruyacak bu kesin. Bu sebeple çoğu koleksiyonerimiz eserleri yakından görmek istediler ve Kezban Hanım’ın atölyesine randevulu ziyaretler düzenledik.

Galerilerde süreli sergiler arası bir hazırlık, kapanma süreçleri oluyor. Artcrowdistanbul'da süreli sergilerde geçişlerde nasıl bir yol izlenecek? Galeriye girdiğimizde ne ile karşılaşacağız? 

Sergi bittiğinde yeni sergi hazırlıkları içerisinde olacağız ve galerimiz kapalı olacak, bu süreçte artcrowdistanbulTV’de sergi hazırlıkları ve çalışmalarımızı yayımlayacağız. 

Doğrusu oldukça öngörülemez zamanlardayız ama yine de sormak isterim. Pandemi sona erdiğinde sanatın geleceğinde dijital nasıl konumlanacak sizce? Artcrowdistanbul bu anlamda nasıl bir fark yarattı? Nasıl bir gelecek var önünde?

Her an değişebilecek her koşula adapte olabilen, esnekliğin ön planda olduğu, sürekli yeni bilgiler öğrenip, yeni deneyimlere açık olmamız gereken bir döneme giriyoruz. Bu sebeple dijital kamusal alan olarak adlandırabileceğimiz çevrim içi kanallar artık hayatımızın bir uzantısı olarak bizlerle yaşayacak, bildiklerimizle beraber ona da adapte olmalıyız. Artcrowdistanbul olarak işinin profesyoneli ve her biri farklı disiplinlerde çalışmalar yürüten Danışma Kurulumuz ile birlikte bu geleceğe hazır bir platform için keyifle çalışmalarımızı yürütmeye, sınırları kaldırmaya devam edeceğiz.  

Gelecek sergilerinizde hatta sıradaki serginizde bizleri neler bekliyor? Artcrowdistanbul’da neler yer alacak ileriki süreçte?

Galerimizde Türkiye’den ve dünyadan güncel sanatın özel isimlerini, genç yetenekleri ve tasarımcıları sergilerimizde göreceksiniz. Yurt içinden ve yurt dışından yabancı partnerlerimizle birlikte, farklı açılımlarla ve iş birlikleri ile sergiler düzenleyeceğiz kendi sanatçılarımızı yabancı platformlarda da temsil etmeye devam edeceğiz. 

Artcrowdistanbul'u buradan ziyaret edebilirsiniz ve ilk sergisi “Yolda II-On The Road II”yi deneyimleyebilirsiniz.