Yalnızlığın ve Hayal Gücünün İçinde: Dostum Dinozor

Çocukluk çoğu zaman hayatın en tatlı dönemi olarak hatırlanıyor. Ayrıca yetişkinler çocukluğu eğlenilmesi gereken bir dönem olarak niteliyor. Fakat çocukluk bile bazen sıkıcı ve yalnız olabiliyor. Dostum Dinozor, orijinal ismiyle The Girl and the Dinosaur, Marianne isimli bir kızın hikâyesini konu alıyor. Bu hikâye biraz hüzünlü başlıyor ama sona doğru hayal gücünün kuvvetiyle eğlenceli bir hâle evriliyor. Marianne o kadar yalnız ki, sahildeki balıkçılar bile onun için dertli; küçük kızın bir arkadaşa ihtiyacı olduğunun herkes farkında. Marianne yalnızlığı için üzülüyor olsa bile, onu bir köşede oturmuş, başka çocukların yanına gelmesini bekleyen bir figür olarak görmüyoruz. Aksine çok akıllı ve sabırlı bir şekilde kumsalda kemik peşine düşen bir çocuk o.

​Öncelikle şunu söylemek istiyorum ki Dostum Dinozor bana biraz Benji Davies’in kitaplarını anımsattı, onunkiler gibi çocuk gözüyle bakan ve bakış açısını olabildiğine açık bir şekilde yansıtan bir kitap. Hollie Hughes ve Sarah Massini’yi sırf çocuk dünyasına bu derece güzel yaklaşabildikleri için bile tebrik etmek gerek. Hikâyeye dönersek, Marianne topladığı dinozor kemiklerinden kendisine bir arkadaş yapabileceğine inanıyor, büyük bir azimle her gün sahildeki kemikleri toplamaya devam ediyor. Sonunda kemikleri tamamladığında ise dünyalar onun oluyor. Yine bir şey eksik, bu gerçek bir dinozor değil, yani gerçek bir arkadaş da değil. Uyumadan önce bu dileğini dileyen Marianne ise hem dileğinin gerçekleştiğini görmesiyle hem de hayaller alemindeki yeni arkadaşlarıyla pek mutlu oluyor. Marianne’in dileğini dilemesi ve aynı zamanda dileğinin gerçekleşeceğine dair inancı, biz yetişkinlere bir ders niteliğinde. Çünkü çocuklar zaten dileklerinin gerçek olacağına inanır.

“Bu dileği tüm kalbimle diliyorum.
Gerçek olmasını çok ama çok istiyorum.
Lütfen o taş kemiler canlasın.
​Ve gelip bulsun beni sevgili dostum!”

Hayaller âlemine gitmek çocuk öykülerinde çok rastladığımız bir imgelem. Bu kitapta da Marianne dileğinin gerçekleşmesiyle beraber yeni arkadaşı dinozorun sırtında, bembeyaz bulutların arasında, bir yere ulaşıyor. Gökyüzündeki bu ülkeyi diğerlerinden biraz daha farklılaştıransa oradaki diğer çocukların da Marianne gibi bir dinozor arkadaşa sahip olmaları.

“Burada her şey her zaman olabilirdi.
Hiçbir şey de göründüğü kadar değildi.”

Çocuk hikâyelerinde hüznü hatta yalnızlık duygusunu seviyorum. Çocuk kitapları okurken bazen bilinçli bazen bilinçsiz kendi çocukluğuma ulaşıyorum ve bir anda içeride bir iyileşme olduğunu hissediyorum. Böyle bir istekle ya da beklentiyle okumuyorum fakat ister istemez bunun gerçekleştiğini görebiliyorum. Tabii, bunu umarım yakın gelecekte artık basılmayacak olan “yalnızlıkla baş etmek zor” gibi isimlerle çıkan didaktik kitaplarla yapamıyorum. Bu tarz kitaplar çocuk okura da bu yüzden ulaşamıyor. Satılabilirler ama hedeflediklerinin yanından geçemiyorlar. Daha gerçek, sahici bir kurgu ve anlatıma sahip kitaplarla gerçekleştiriyorum. Dostum Dinozor da benim için böyle bir kitap. Marianne’in bıkıp usanmadan, tek başına, kumsalda dinozorunu araması beni şifalandıran, tek bir çocuğun tadını çıkarmadığı ya da tek bir çocuğun olmadığı ortamlarda kendini oyalamayı başaran bana benziyor.

Son olarak şunu söylemek istiyorum: Çocuk kitaplarında dil çok önem arz ediyor. Sadece okuru ve dinleyeni çocuklar olduğu için değil üstelik, iyi bir çocuk kitabı sadece resimlerden ibaret olamaz. Dostum Dinozor, resimleriyle kalbinizi çalacak bir kitap ama çevirisinin de bir o kadar iyi olduğunu düşünüyorum, okurken bana Türkçe yazılmış bir kitap hissi verdiğini gönül rahatlığıyla söyleyebilirim. Bu yüzden şiirsel anlatımıyla çocukların kalbine ulaşacak iyi bir kitabı dilimize kazandırdığı için kitabın çevirmeni Zeynep Sevde’ye de teşekkür etmek isterim.